PEITEK in de moderne Engeische Steffse.
De wegeu des Levens,
M. 1BRONH,
Opleiding Tuinbouw.
van het Nlanmnkoor Joegezand-Sappemeer".
UIT HET LEVEN VAN EEN BAZIiEISJE
P. YAN DITKEN, te Hoogezand.
Vanaf 1 Jan. 1928
De beste resultaten
rat ta N tourna- an Advortontlohlad.
Officieel Orgaan voor Hoogezand, Sappemeer en Slochteren
Slappe en Stjjve Vilthoeden vanaf f 4.25--f 15.
de wereldberoemde WARDHOED
300 jarig Jubileum
GEM. PROEFTUIN,
Sappemeer.
CONCERT
op M A AN DAG 19 December as.
in 't Hôtel FABER te HOOGEZAND.
Generale repetitie
op ZONOAG 18 December 's namidd. 4 nnr.
MESJOGGE 18 TROEF
LIFT BOY 18.
Winterkachels en Haarden,
Vulemmers, KacbalpIatoB, Kolcn- en ïutfbgkkan
zijn de zaken van ondergeteeken-
den Schoenmakers en Scboenwin-
keliers
L W0LTER8, Grossier, Hoogezand.
57e JuargaBf*
ZATERDAG 10 Decemjber m?
Oplaag 8000 exeinplaren
No, 50
Bnikker-UitgrevYr K. KEEMEB
m *s
Wanneer wij schrijven HOEDEN en PETÏEN, dan
bedoelen wij, dat wij U een GEWELDIGE SORTEERING
Yoor kunnen leggen.
ZIET ONZE ETALAGE.
Hoogezand-Sappemeer.
Moe het groeide
Met BW8E&LOOG wordt
ze wit als meel
Pkatsiug voor 2
Volontairs.
Bioseoopiiieaîef - Hoogezand
ÀYondïooistelliDgeii bBginnen DFecies tat voor acbf,
zaaSopeniog half 8.
Zondagmiddag vanaî S uur.
mm
Hi
g Weekberickt van P. ?AKI DIJKEN,
«BRI—:- 3MKKML-,
Speelka&rtee Do khaad'el T. K. KllEHER
wardî hais aan huis |«i»zeR ta HOOGEZAND, KI«i»Wtadr#Mr, Krspswalda Weêterbrsek Fuctati, SAPPEMEER, SLOCHTEREN r SidctoksirtrHtlisiN. StklldwaldaK«ita» Fexbaa, iaharmar
Harksfadt LastSamL Ofarsaklli! NOG^gROet ZU80BR0EK, MUNTENDAM, ans
Dit Bl&D t> i#d«*ss 2A.TEBDA&
Frans» p« y f 3-SO par jaar
ïas«t-dinf vas adv«rt«ntiM Y'pd&giiaiiddaga vaar 12 «h
▼ooï bel plaatae» f»» Advartautfte betreffeade Hadel m Myrerheid in vmr de Bt*d itr«»iKges «IImb gsrseftngdbet eirsneen Advertemiebtfjreati m v KSTïjNBUKti, Onde Kbbisgestr 43a, Groningen Ter
-H-
UlTSLUITEND in de BETERE KWALITEITEN.
Wij ontvingen juist RECHTSTREEKS UIT EN6ELAND
evanaart de STETTSON en BORSALINO, doch is in prijs voordeeligsr.
Diverse kieuren, elle naten f 1175
van
IX.
De turfgraver (5)
Die verhuurderij op korten
termijn scheen niettebevallen.
De huurder, die voor drie jaar
z'n plaats huurde, zal ook wel
niet altijd de noodige zorg aan
de ontginning, het „laandtou-
maok'n" besteed hebben. En
juist dàt was de bedoeliDg van
de Stad. Niet 't veen ver-
graven tôt turi en dan 't
zoodje laten liggen, zooals
Deurne in Noord Brabantdeed,
Zelfs geen arbeidershuizen
wilde deze op haar gemeen-
teveenderijen hebben. Het
bovenveen werd vergraven
en met den zwarten onder-
grond bleef ze zitten. Wat
kreeg men dus? Een rijke
gemeente, een uitgeplunderd
veen
Maar voor 300 jaar zaten
er kerels aan't roer in de Stad,
die een vooruitzienden blik had-
den en 't scheepje stuurden in
een richtingdie voor 't heden
maar ook voor de toekomst
veel beloofde Je moest volk
krijgen op je veen, volk, dat
bleef, volk, dat van de turf
graver jj overging naar het
boerenbedrijf. En de voor-
waarden om volk te krijgen,
moesten zoo zijn, dat ook de
armoedzaaiers, de lui met
stevige handen en een fat-
soenlijk stel hersens, maar
zonder „middels" een kans
kregen. Net als nou in Canada
moesten ze de landverhuizers
trekken. Grond voor niks,
goeie beste grond voor niks.
De lui, die op de klei boeren-
arbeider waren en boerenar-
beider bleven, konden hier
terecht, konden hier hun eigen
baas worden.
En om reclame te maken
voor de zaak liet de stad
geen advertentie zetten in
Oost-Goorecht, neb, ze liet een
stuk drukken, waarin ze de
verlokkende bepalingen duide-
lijk uiteenzette. Het stuk
heet
Condition van deverhuizinge
der Veenen in Sappemeer ende
Foshol beraampt bij den Heeren
Borgemesteren ende Baedt in
Groningen (8 December 1623).
Het bestond uit 22artikelen,
die 'k hier deels geheel, deels
verkort zal weergeven.
1. De grootte en ligging van
de plaats moeteD nauw-
keurig aangegeven worden
in een huurcerter.
2. De huurder moet een wijk
graven en onderhouden,
breed 16 voet boven en
12 voet op den bodem.
8. Elk jaar moet h(j vanuit
z'n wijk tenminste 10 roe-
den 40 M voor uit
graven in 't veen (zeker
om het droog te leggen).
4. over de gruppels in 't veen.
5. over de dwarsgruppels.
6. Langs de wijk moet blijven
een pad, acht voeten breed.
7. Met z'n buurman moet hij
een draaichie (drey-holt)
over de wijk leggen).
8. Binnen twee jaar moet de
huurder een huis op z'n
plaats zetten. Die woning
moet minstens 100 hon
derd) daalders waard zijn.
Het geld was toen meer
waard dan nou, maar een
paleis zal je voor dat geld
wel niet gekregen hebben.
9. Over veengruppels.
10. De turf moet netjes in
porties neergelegd en ge-
stapeld worden. Dan kon
den ze beter zien of „de
Heeren" hun deel wel
kregen.
11Zal het Meer ende 't ver
graven hooge Veen dadelijk
weer slichten ende met stra
tendrek of mis zooveel
immer doenlyjk, te lande
maken om tôt Zaailand
Weideland of plantinge
(zonder hetzelve te mogen
hooien) gebruikt te worden,
mits, dat hij gedurende de
naaste tien jaar de publieke
mis en de stratendrek vrij
uit deze stad zal mogen
halen en de gezamelijke
Stadsveenmeijers in Sappe-
FEUILLET S.
12)
Toen nam ze haar handen
van het gelaat en haar oogen
straalden hem tegen met in-
nige teerheidmet een
lach van onverdield geluk.
Het was schemeringgewor-
den in de kleine kamer. Zij
hadden het niet bemerkt; zij
hadden gelacht en geschertst
en den tijd vergeten.
Zij zouden nog urenlang zoo
hebben kunnen zitten, hoofd
aan hoofd, vertrouwelijk tegen
elkaar geleund, indien niet het
ongeduldige meisje in de an-
dere kamer hen door lacgdurig
en opvallend geklapper met de
borden tôt de werkelijkheid
had teruggevoerd.
Heer in den hemel!" Kwart
voor Zeven riep Reinhard op
de klok kijkend.
„En ik heb drie heeren om
zeven uur ten eten genoodigd!
En ik heb mijn kofters nog
niet gepakt en om tien uur
gaat de trein!Ik zal wel
een uitvlucht moeten beden-
ken! En nu adieu! Morgen
krijg je een telegram en je
schrijft mij steeds uitvoerig!
Adres Karl Zacharias, Lo-
henburg. verder niets. In de
enveloppe een gesloten brief
met een kruis. En bij een
telegram de letter R. voor den
naara. Zacharias is zoo trouw
als een hond. Ik krijg direct
aile telegrammen en brieven
ongeopendNog eens tôt
ziens! Wij zien elkaar spo9-
dig terug! Tôt ziens!"
Reinhard kuste Helene nog
eens voor het laatst en storm-
de de kamer uit, de trappen
af, de straat op. Ze keek
hem glimlachend door het
venster na, zonder smart, zon
der berouw; ze was gelukkig, ze
had hem iief en wist, dat hij
haar beminde.
Vroolijk gestemd liep Rein
hard naar de volgende straat,
waar hij de hotelkoets had
làten wachten en gaf den koet-
sier een bij zonder hooge fooi
met de opmerking zoo hard
te rijden als de paarden kon
den loopen Hij die voor een
paar uur nog zoo moedeloos
en ontstemd in denzelfden wa-
gen had gezeten, lachte nu
overmoedig en floot een vroo-
lijke mélodie.
„Mijn Helene!" herhaalde hij
eenige malen en lachte ziels-
gelukkig.
De gasten, die een goed half
uur op hun gastheer hadden
zitten wachten werden door
de onweerstaanbare vroolijk-
heid des prinsen meegesleept,
die met de waarheid voor den
dag kwam en zich weliswaar
niet v.srontschuldigde, maar
toch zijn uitblijven verklaarde
door te zeggen, dat hy met
een mooie jongedame zijn tijd
had verpraat. Aan tafel
heerschte een vroolijko, lucht-
hartige stemming Karl Zacha
rias had ailes in orde gemaakt.
Voor de prias in den trein
stapte postte hij nog een brief
Om tien uur groette hij de
drie heeren, die hem hadden
begeleid vanuit zijn coupé-
raampje en de trein zette zich
in beweging.
Hoofdstuk 11.
De ongedurige Aprilmaand
deed zijn naam dat jaar aile
eer aan Zonneschjjn en regen-
vlagen wisselden elkaar af.
Gisteren waren aan boomen
en struiken de eerste groene
sporen gekomen van de ople-
vende natuur, gewekt uit hun
winterslaap door de lachende
meer ende Veenen daarom-
toesullen daartoe gepre-
fer eerd zijn voor andeien,
die zulks op derzelver ver-
zoek zal worden verboden
Hé, dat lijkt Psalm 119 wel.
Laat ons eens kjjken, wat er
in dit lange artikel staat:
a. 't vergraven veen moet
d rekt geslicht worden. Der
mag ge;-n wildernis van ko-
men, maar
b. er moet land van ko-
men, bouwland, weiland of
plantinge (bosch geen hooi
lsnd.
c. de kompost krijgt hij
v^rgees 10 jaar lang.
d. De Sapmeersters worden
voorgetrokken bij de mest-
haalderij. Zij hebben maar
een lief gezicht te zetten en
geen mensch anders krijgt dat
heerlijke, welriekende straten
drek.
Sappemeer, D. LUTJEBOER.
Al is Uw wasch ook nog zoo geel
Onschadelijk en doeltrefland.
20 o^nt per fl?sch
Tel. 143
J. KRASTER, Stationsstraat.
Dir. J. J. SMEDES.
met medewerking van eenige leden van
het Harmonie-orkest te Winschoten.
's avonds 8 uur
ENTREE f 1.00 pl. bel. NA AFLOOP BAL.
ENTREE f 0.25.
Kaarten verkrijgbaar in 't Ho te! FABER.
Telef. 52.
Zaterdag 10, Zondag- 11 en Woensdag 14 Dec.
le hoofdnumnjer
ontroerende levensbeeld in 7 acten, in de hoofdrol de
gevierde actrice NORMA TALMADGE.
2e hoofdnummer
OF
DOUGLAS MAC LEAN.
Zoolang de voorraad het toelaat, gaan wij vanaf
heden aile nog voorradige
aanbieden voor spéciale prjjzen buitengewoon laag
en toch onder voile garantie en franco aan huis.
In den IJzerhandel van
Toi. 103.
Hoogezand
Sappemeer
H.
v. BUUREN, Kalkwijk
B. G. RONDE.
G. PIKKERS,
H. DE VRIES.
J.
LANDMAN.
G. H. KUITER.
S.
RONDE.
J. BULLINGA.
J.
B. BISCHOFP.
T. GORENS.
B.
KLEINE, Martenshoek.
J. REIZIGER.
L.
YENEMA
J. BAAS.
J.
HULSHOF, Foxhara.
N. J. KLEINE.
J.
P. GEERDS, Foxhol.
H. A. FLEER.
E. SPRINGELKAMP.
J. WINTER.
H. YERYER.
H. BREURKEN.
G. STIEKEMA.
C. BAAS.
zijn te verkrijçen met het voederen van
Z A ADN OORDI JK's OCHTENDY OER, 5 pd. 55 et., 10 pd.
f 1.00, 20 pd. f 1.95, 50 pd. f 4.25, 100 pd. f 7.90.
Yoorts te verkrjjgen prima kwaliteit E1ERMEEL, waar bij
gratis een Voederbak, op 20 pd. f 2.25, 50 pd. f 4.60, 100
pd. f 8.-. Yerder tijdelijk op 30 pond Eieimeel f 8 70 een
zeer mooie Borstelhanger waarin spiegel met twee borstels.
Universeelzaad 21 cent. Zangzaad voor Kaaaries 20 cent.
Wildvangstzaad 20 et. Tortelduivenzaad 25 et. Krachtvoer
voor Kanaries 25 et. Bloemenmest pakje 30 cent.
Ailes is samengesteld uit prima zuivere grondstoffen.
Waar niet te verkrjjgen, kan men bovenstaande Artikelen
aanvragen voor rekening van een op te geven Winkolier, bij
zon, gedreven door een ailes
overstelpende, jonge levens
drang.
Yandaag was de hemel weer
bedekt door een helder grijs,
waaruit de sneeuwvlokken in
lange rijen neerdwarrelden.
Een scherpe wind blies uit
het oosten en boog de takken
der kale loofboomen dieernu
weer even beklagenswaardig
uitzageo als voorheen en van
koude schenen te sidderen.
Daartusschen veihieven zich
de dennen en sparren, in hun
altijd groenen dos de armen
uitstrekkend, als om deande-
re boomen te beschermen.
Ter wij 1 de takken der eerston
rusteloos h'jeH en weer wer
den geschud, bogen zich de
toppen der uaaldboomen met
waardige kalmte en de sterke
armen onder aan de stammen,
waarop zich de sneeuwvlok
ken als op een bed hadden
neergevleid volgden de bewe
ging nauwelijks merkbaar. Op
paden en velden lag de sneeuw
in een dikke, vlokkige laag.
Op den weg hadden de wa-
gens en paarden hun sporen
zwart in het witte kleed ach-
tergelaten. Van de bergen
was niet veel te zien.
Om in dit jaargetyde een
reis door Tirol te maken, valt
niet ieder in.
De brave lieden in St. Va-
lentin, de welgedane waard
Ignaz Gôglbacher en zijn dik
ke vrouw Josepha konden
zich tenminste niet begrijpen,
hoe een mensch op zoo'n
denkbeeldkon komen. „Maar",
zoo redeneerden zijn wijsgee-
rig, smaken verschillen en ons
gaat het ook niets aan."
In een wagen met zes paar
den bespannen waren zij gis-
termiddag van Landeck ge
komen. Van daaruit hadden
zij reeds vooruit getelefoneerd
en de drie mooiste kanaers op
de verdieping en twee kamers
voor de bedienden besteld.
Vanmorgen hadden zij verder
willen rijden, over Maïs naar
het Stilfser Joch, maar het
slechte weer had hen binnen-
gehouden. Voor den waard
zooveel te beter Hij wenschte
bij zich zelf, dat het dagen-
lang zou sneeuwen, zooveel
het wilde. Het was een
gelukbrengend voorteeken
voor het komende reisseizoen
en zulke gasten kon men best
gebruiken, ook in St. -Valen-
tin-auf-der-Heid.
Deftige menschen waren het
zonder twijfell Dat? had de:
koetsier, Franz Malzinger, ook
gezegd, Mijnheer had in Lan
deck zonder te pingelen den
prjgs betaald, die hem door
den stalhouder was gevraagd
En van paarden en wagens
had hij ook verstand. Hij had
direct den besten wagen en
uit de twintig paarden in den
stal de zes besten uitgezocht.
En -dan de groote leeren, met
metaai heslagen reiskotfer en
de elegante handkoffers, die
zij bij zicà hadden En de
knecht, dien men voor een heer
en het kamermaisje, dat men
voor een fijne dame zou aan-
«ien! De heer Gôglbacher had
veel ondervinding op dat ge-
bied ,en Franz Malzinger met
zij n heldere blaau we oogen ook.
Nu zaten ze gedrieën voor
hetppengeslagen, eenigs onoog-
lijk uitziencie vreemdelingen
boek en bestudeerden lang-
zaam de vier namen, die daar-
in geschreven stonden; de
■eerste vier van dit jaar. Daar-
ibjj waren ze beslist van plan
Shet raadsel op te lossen, of
de gasten broer en zuster of
âat het een jong paar op de
huwelijksreis was.
De waardin was voor de
îbroer en zuster théorie;
ze zag het immers wel; een
jong paar deed heel anders.
„Anders? In welk opzicht
dan?" was de !?egrijpelijke
vraag van den waard, die het
waarschijnlijk mooier vund
een pas getrouwd paar onder
zijn dak t;e herbergen. Jfal
zinger hield zich neutraal trok
een ernstig gezicht, blies dik
ke rookwolken uit dronk zoo
nu en dan streek daarbij zeer
gewichtig zijn snor op en
meende tenslotte, dat beiden
wel geljjk konden hebben.
Met eenige moeite ontcijfer-
den zij het nog versche schrift
Mr. R. Young, Astoria,
Oregon, U.S. Miss Ellen
Young Karl Zacharias -
Auguste Schwedt.
De waardin triompheerde.
Zjj wist het absoluut zeker
„Miss" was Èngelsch en be-
duidde zooveel, alsdat de dame
nog niet getrouwd was. Toèn
ze nog als kamermeisje in
Insbruck was, had ze daar
zooveel Engeische dames aan-
getroflen; en als die dames
niet getrouwd waren, werden
ze altijd met „Miss" aange-
sproken de getrouwde dames
heatten heel anders.
(Wordt vervolgd.)
I
RECHT
HPPïl* W *1 H..
Toi, 418.
i-
en PETTEN.
SB
Onnoetnelijk groot is het aantal dliefstallen dat jaarlijks in de
groote warenhuizen gepleegd wordt. Spéciale employés en detec-
tieves bewegen zich onder het publiek, om zoo mogeiijk de daders
op heeterdaad te betrappen. Dikwijls bevinden zich de dieven
ook onder het personeel zoo ook in deze film en de
beschuldiging van diefstal was het begin van het veelbewogen
leven van een bazarmeisje.
in de hoofdrol de filmkomiek
een klucht in 5 acten die de titel aile eer aan doet.
WINTEIKAC1ELS.
WIIEipiTIRG.
des Zondags