Uitreikinj
troleum-Distributi
derdag 19 en Vrijdag 201
op dezelfde plaatsen c
achelpijpen, Ellobogon, Kachelpl;
44m
azends piano.
Bond van Plattelnnds-
vrouwen
k.
Electr. Courant- en Handelsdrukkerij
Het aangewezen adres voor Uw
Vlugge Levering.
Lage Prijzen.
IJsvereeniging
Ledenvergaderiog
Maandag 30 Oct. '39
'IW M.
Heerlijfce Bloed- en
Leverworst.
Stagerij A. L TIMANS.
Zachte Hardbrooden
Inmaakglazen
♦ÏSit
JAMES SLU1TER
't Café flnlsman,
)opt Dw KIGDEL
bij een
«rtrouwd en vakknndi
0 adres
i
i Advertentie
geplaatst in dit Blad
ongetwijfeld het mees
geven, daar Uwe ac
in 8000gezinnen gelez
Algemeene
R. HEIKENS
Advertentie's
Advertentiën
C
laarden,
Haardkachels,
Siersalamandei
Huishoudk
Mi P. KLOOSTERHUIS.
Spaarbank
Harkstede-Scharmer
van 6-7 uur,
Hoogezand.
fiiidLknuiiea enz.
ÂJ'ruHiiiirl
Gummiringen.
SAPPEMEER.
Vergadering
DINSDAG a.s.,
Mevrouw Reyntjes-Kleima te Leek
De Woensdagavond Zittingen
HEIKENS
Orçel
reparaUe
Martenshoek.
DRAIS ffl A-van VALK ENBURÇ 'S-:
)e Burgemeester van HOOGEZAND
kennis, dat op
gehandeld met de uitreiking der disti
treiking der Petroleumdisfributiekaartei
ior een vlot verloop wordt een
zich aan bedoelde plaatsen en
ien.
^oor de verstrekking van Petroleumdû
ien, welke tôt dusver regelmatig Petr
huishoudelijke doeleinden (verwarmii
loeleinden), geîdt conform a.t 3 der
1939 no 2, het volgende schéma:
ie tôt dusver geen pe-
eum verbruiklen, krijgen
n kaart
aangesloten op gas
niet aangesloten op gas,
ir wel op elect? iciteit
niet aangesloten op gas
niet op electriciteit
Gezia
1, 2, 3 of
personen
1 kaart
3 kaarten
4 kaarten
le Petroleumdistributiekaarten worden u
de daarvoor bestemde vragenlijst, nai
eid ingevuld en onderteekend, bij dei
eleverd
)e hoeveelheid petroleuni, welke op g
vorden gekocht, is vastgesteld op 1
wordt bepaald.
e bonnen hebben cen beperkten geli
emerkt no 1 is geldig gedurende een
eenvolgende dagen de bon no 2
volgende dagen en zoo vervo'gens, i
is wijziging. Nader wordt beken
;n datum deze regeling Ingaat.
ij het koopen van pstroleum moet d<
aart getoond worden aan den verkoo
loet in teger.woord gheid van dergeen,
t, van de petroleumdistributiekaart wo
ring van petroleum tfgen inlevering v;
>oden,
vertreding van de voorschriften 1
ift worden.
OOQEZAND, 13 October 1939.
De Burgeme
J
ENORME SORTERING in
Beroemde Nederlandse Fabrih
o.a, „ETNA" Breda, enz,
rder leyeriiig van aile soorten
e Haarden en Kachels worden on
garantie VAKKUNDIG GEPL
I.B. REPARAI IE's van aile soorti
rden door ons vlug en billijk t
J. LIMAX.
dorpje Bludderlo trok ze als
te al eenige dagen sterk de
Zooals ze In 'r kleurige,
e japon, welke ved van 'n
had, blootshoofd met haar
sportieve tred en los arm-
loor 't plaatsje stapte, had
Lcentrleks overzich, dat nog
werd door haar wapperende
ïure, welke aïs 'n oproerige
en 'r uitwoei. DaarbÇ was
oote. glinsterende'ooibellen
n een en ander môést wel
ken op de vreedzame inboor-
n Bludderlo.
nerikaansche, die ze ziet
îeende de Bakker.
rouw van 'n paardespul met
oordeelde z'n buurman, die
r was en nog zoo wat.
dat zal 't zijn", sRmde boer
'm in. „'n Varlété-artist
van die vreemde lui."
:eken hun oogen uit aan de
ie dame, die, niet op ze
alig de lucht insnoof van
't hooidoo
Ook op
streek, bac
langs pro
gebeurde,
graaf van
en daeht i
welke bQ
herinnerde
gade volgc
nieuwgieri]
worderljjk
als 'n verc
lanen joeg
clusie kwa
dame was
vermakelijl
korten tijd
Hoe gfoi
toen op 'r
was nog ni
'n beetje
gewoonlijk,
dame parm
(m'n hemH
teireini W
deningen v
jes overfrai
maken „Sa
en hij dee
Nederl. Vereen. van
Hulsvrouwen.
Afd. H.—S.
A.s. Woensdag 25 October
spreekt voor onze Vereeniging
onze schoolarlsdokter Cazemier
over Infectieziekten. Dit zal
een mooie middag worden.
Voor onze leden zal het be-
langrijk zijn te hooren over
injectie, immuniteit en bestrij-
ding. Wij gelooven juist dat
het in dezen tiid gewenscht is
zich van mogelijke dingen op
de hoogte te stellen. Komî dus
allen a.s. Woensdag zooveel
mogelijk om 3 uur naar het
Bontehuis.
In de organisatie van de
kookeursussen moest tengevolge
van de wijziging van de dienst-
regeling van de bussen een
verandering worden gebracht.
De lessen zullen nu plaats
hebben op Maandagmiddag
van 2—4.30 uur. De cursus is
nog niet geheel vol. De eerste
les zal plaats vinden op Maan-
dag 30 October in de Kook- en
huishoudlokalen der school te
Kalkwijk. Behandeld zal wor
den Fijne diner- en lunch-
schotels, ook zal een enkele
les aan crisisvervanging worden
gewijd. Laten diegenen die
nog willen meedoen zich ijlings
opgeven bij Mevr. Schoemaker
voor Sappemeer en bij Mevr.
Beukema te Hoogezand.
Kosten der cursus f 3
voor 6 lessen, hierbij is inbe-
grepen de vergoeding van de
spyzen die ôf worden meege-
nomen 6f op de les worden
opgegeten. De dames zullen
zelf 2 aan 2 koken, men wordt
verzocht een schort mee te
brengen en ook 2 pannelappen.
Mevr. Jonkeren, echtgenoote
van den burgemeester van
Sappemeer doet een beroep
op onze leden te Sappemeer
om te helpen met breien van
wanten enz. voor de soldaten.
Mevrouw Jonkeren heeft hier-
voor wo' enz. beschikbaar. De
leden van Sappemeer die hier-
aan willen medewerken worden
dringend verzocht bij Mevr.
Jonkeren wol, patronen en
pennen aan te vragen.
Verderdeelt onze près, mede,
dat in Aug. dit jaar een zeer
groot aantal oude belasting-
plaatjes voor i.b.c. bestrijding
zijn ingeleverd. Al diegenen
die hieraan hebben medege-
werkt wordt langs dezen weg
hartelijk dank gezegd.
Officiels Mededellog
"~KWIEK,r_
Wedstrijden voorZondag a.s.
F.V.V. II—Kwiek 1
Kwiek II-V.W.C.
Opstelling Kwiek I
H. Schomaker.
N.N. N.N.
D. Bakker, Q. Heller,
B. Scholte.
M. Scheen, N.N.
J. Hanekamp, N.N.
P. Deiman.
Reserve's: J. Scheen en J.
Oeling.
Kwiek II
J. Bakker.
N.N. Th. Limberger
Drenth, J. Oibcus,
B. Mulder.
Chr. Meijer, J. Oeling,
B. Scholte Jr., F Deiman,
N. Nagengast Jr.
Reserve's J. Meijer, J. Veer-
kamp, H. Koeneman Jr.
Wedstrijden voor Zondag
29 Oct.
Roodwit—Kwiek I
Kwiek II—Wildervank II aan-
vang 2 uur.
Bond van
Plattelandsvrouwen.
Afdeeling H.-S.
Vergadering op Donderdag
26 Oct. 's avonds half acht
in 't Bonté Huis te Sappemeer.
De heer F. de Boer uit
Qroningen houdt een lezing
over trustvorming.
BUROERLIJKEN STAND.
SAPPEMEER 13—19 Oct.
Qeboren Oeesien, d. v.
Eildert Bats en Niesien Rie-
meijer; Anne Jan, z. v. Jan
Andries Mulder en Teatske
Margaretha Drent Oert, z.v.
Frederik Cleij en Amalia Fre-
derika Molenkamp, geboren te
Groningen.
Ondertrouwd Willem Uul
dersma, oud 21 j., Slochteren
en Willemina Hopster, oud
23 j, Sappemeer; Roelf Hidde
Fokkens, oud 32 j., Appinge-
dam en Albertje van der Veen,
oud 26 j., Sappemeer Theo-
dorus Johannes Lieberom, oud
24 j., Sappemeer en Alida Anna
Swart, oud 23 j., Hoogezand
Harm van der Meij, oud 23 j.,
Sappemeer en Jakoba Bilijam,
oud 22 j., Hoogezand.
Qelrouwd Oerrit Zwart,
Nieuwkoop en Tjitske Douwes,
Sappemeer.
Overleden Antje Kroeze,
oud 55 j., echtgenoote van
Wiert Merema.
z v. D. Mulder en N. Klunder,
Siddeburen Abeltje Janije
Anje, d.v. T. H. Tjabringa en
A. Stalman, Slochteren.
Ondertrouwd W. K. Boode,
23 j,, Zevenhuizen en A. van
den Berg, 19 j., Overschi d
A. Kleefman, 35 jSappemeer
en W. S. Venema, 30 j.,
Kolham.
Qetrouwd H. Manljes, 26 j.,
Borgercompagnie (Gem Veen-
dam) en K. E. de Vries, 26 j.,
Foxham A. Blaauw, 28 j.,
Sappemeer en C. J. Bloemen-
dal, 28 j., Harkstede.
Overleden Hillechien Len-
ting, oud 76 j., weduwe van
J. Ruben, Siddeburen.
HOOGEZAND 13-18 Oct.
Geboren Jantje, d. v. Bor-
chert van Sloten en Fennegien
Kruissel, Martenshoek; Jacobus,
z.v. Hendrik Kraster en Reina
Prummel, Hoogezand Trijntje,
d.v. Pieter Broekema en Pie-
tertje Seif, Kalkwijk.
Ondertrouwd Hendrik Rid-
derbusch, Annen, Dr. en Duwke
Buist, Kropswolde Qeert Evert
Akkerman, Martenshoek en
Alberdina van Delden, Hoo
gezand Oeert Hoving, Noord-
broek en Eilkelina Aaltje Bos,
Kiel Stoffer Blaauw en Grietje
Anna Klopstra, beiden van
Hoogezand Hendrik Dijk,
Zuidbroek, onl. te Meeden en
Henderika Venema, Zuidbroek
onl. te Hoogezand.
Qetrouwd Boelo Jan Kruze
en Anna Mik Lukas Salomons
en Willemina Rensje Teule
Jan Teule en Qezina Pestman.
Overleden Hendrik Cock,
oud 76 jaren, wednr. van Trijn
tje Vennema; Arend Weites,
oud 78 jaren, laatst echtgenoot
van Grietje Bonthuis Berend
Kwant, oud 59 jaren, echtgenoot
van Janna Ekkamp.
SLOCHTEREN 12-18 Oct.
Qeboren Oeert, z. v. P.
Rath en F. Maatjes, Scharmer
Bouko Ate, z.v. F. Kro n en
A. Oosting, Siddeburen Derk,
Zullen de oudtn van dagen
de eerste mobilisatieslachtoffers
zijn Laten wij daarvan het
beste hopen. Hopen niet alleen,
maar ook volhouden onzen strijd
om het onrecht te vtrhoeden.
PREDIKBiÏÏRTiF""
ZONDAQ 22 Oct. 1939
Herv. Qem.
Hoogezand v. m. 10 uur,
ds. Joh. Bender van Mtnsin-
geweer. Bevesliging n.m. 2.30
uur, ds. D. Bender, Intrede
(Collecte
Sappemeer: n. m. 5 uur,
ds. Engelkens, Nuis.
Kielwindeweer: geen dienst.
Kropswolde v. m. 10 uur,
Cand. v. d. Berg.
Westerbroek: v.m. 10 uur,
de heer Kraima.
Engelbert: v. m. 10 uur,
ds. Kruizinga.
Middelbert: v.m. 10 uur,
ds. Wasch.
Harkstede-Scharmer v.m.
9.30 uur, ds. Fournier Jr.
Kolham v. m. 9.30 uur,
ds. Qreeven.
Slochteren v. m. 9.30 uur,
(H.Av.) en n. m. 6.30 uur,
(Dankz.) ds. Kwint.
Schildwolde v.m. 9.30 uur,
ds. Zuiderduyn.
Noordbroek: v.m. 9 30 uur,
de heer Arthur Mulder.
Doopsgez. Qem.
Sappemeer: v. m. 10 uur,
ds. B. Dufour.
Qeref. Kerk.
Sappemeer: v. m. 9.30 uur
en n.m. 4.30 uur, ds. W. Tom,
Voorber. H.Av.
Foxham 's av. 7.30 uur,
cand. W. J. Wynia.
Evang. In en ten bate der
Ned. Herv. Kerk.
Winkelhoek Sappemeer:
v.m. 9.30 uur en n.m. 5 uur,
de heer F. Faber.
Schaaphok geen dienst.
Bapt. Qem.
Hoogezand Beukemastr.
v. m. 9.30 uur en n.m. 5 uur,
ds. C. Brandt n.m. 2 uur Zon-
dagschool. 's av. 7 30 uur,
Jeugddienst; Woensdagavond
7.30 uur, Ds. C. Brandt ten
huize van Jac. Bos, Sloch
teren.
Vrijdagav. 7.30 uur, Bijbellez.
i.d. kerk.
Foijhol v. m. 9.30 uur en
n.m' 6 uur, Evang. Wolters
v.m. 11 uur Zondagschool
's av. 8 uur, Jeugdienst.
Dinsdagav. 7.30 uur, Bidstond.
Leger des Heils.
Hoogezand, Van Roijenstr. 26
v.m. 10 uur, Heilig.samenk.,
's av. 7 uur Openl.samenkomst,
's av. 8 uur, Heilsbijeenkomst,
onder leiding van Kap. de Vin.
Donderdagav. 8 uur. Kap.
E. Oeutjes van Oude Pekela.
Kunstmatlg kweeken van
dwergen
Te Boston (Ver. Staten) wordt
reeds enige tijd een procès
gevoerd tegen een arts, Henry
Q. Trevest geheten, die zich
met verboden proefnemingen
bezighield namelijk om langs
kunstmatigen weg dwergen en
reuzen te maken. Hij onder-
nam bij jeugdige proefpersonen,
zonder de ouders over de
gevolgen van zijn werkzaam-
heden in te lichten, proeven
met de hypophyse (een hersen-
aanhangsel) om op deze wijze
het al of niet groeien te be-
invloeden.
Is het dan mogelijk door een
dergelijk ingrijpen het groeien
van menschen te beinvloeden
en hen in een dwerg of een
reus te veranderen
Deze vraag ligt op het terrein
van een tamelijk jong gebied
der medisch wetenschap, waar-
omtrent men het nog niet vol-
komen eens kan worden. In
ieder geval staat het vast, dat
de hypophyse een klier is, die
zich bij de basis van de her-
senen bevindt en de groei-
mogelijkheden van levende
wezens regelt. Proeven met
dieren hebben bewezen, dat
de verwijdering van de hy
pophyse bijvoorbeeld bij hon-
den een verbazingwekkende
dwergvorming tôt resultaat had,
terwijl aan den anderen kant
jonge ratten, die men inspui-
tingen gaf met de afscheiding
uit de hypophyse, zich tôt ware
reuzendieren ontwikkelden.
Hierbij dient nog gewezen te
worden op de onderzoekingen
van den Amerikaan Evans, die
met hypophyse-inspuitingen
ratten kweekte, die meer dan
twee keer zo groot waren als
de normale dieren. Hierdoor
kon de wetenschap ook de zo
lang onverklaarbare vraag be-
antwoorden, hoe het ontstaan
van de menschelijke dwergen,
de zoogenaamde liliputters, en
de menschelijke reuzen moge
lijk was. Een abnormale kleine
afmeling of onnatuurlijke groot-
te van een mensch zijn door
de geringe of te sterke werking
van de hypophyse ontstaan.
Geeft de klier, die het groeien
regelt, het op, dan ontwikkelt
het lichaam zich in onvoldoende
mate, terwijl een teveel aan
groeikracht optreedt wanneer
de hypophyse onnatuurlijk
groot wordt en een „overpro-
ductie" ontwikkelt Nadat men
dus het geheim van den ge-
weldigen groei en het tegen-
overgestelde hiervan op het
spoor gekomen is, moest het
eveneens mogelijk zijn, door
geneeskundig ingrijpen de
werkzaamheid van de hypophy
se te beinvloeden.
Op grond van dergelijke
proeven moest Dr. Travest zich
nu voor het gerecht verant-
woorden.
PlaatseMjk Nleuws.
Sappemeer. De uitvoering
van het kanalenpian had het
noodig gemaakt aan den ge-
meentelijken proeftuin een an-
dere plaats te geven, waarvan
tegelijkertijd het gevolg is ge-
weest, dat deze tuin in overleg
met autoriteiten is uitgebreid.
Ook heeft de gemeente een
warenhuis gekregen met de
bedoeling proeven te nemen
met groentengewassen in niet
verwarmde kassen en zoo mo
gelijk, met fruitteelt onder glas.
Nu toekomstige kweekers lhans
beter dan vroeger théorie en
praktijk aan elkaar zullen kun-
nen toelsen, hebben B. en W.
gemeend, dat de tijd rijp is
om uitvoering te geven aan een
lang gekoesterd voornemen ni.
het stichten eener tuinbouw-
school. Deze zou kunnen aan-
sluiten aan de schuur op het
terrein, aan de westzijde daar
van en opgetrokken worden in
den trant van dit gebouw. Eén
leslokaal en een laboratorium
zou voldoende zijn.
Een desbetrefiend voorstel
heeft de raad gisteravond aan-
genomen.
Tôt ambtenaar aan het
distributiebureau, alhier, is
benoemd de heer G. de Boer,
alhier.
Hoogezand. Tôt tijd. con
trôleur bij de werkverschaffing
en steunverleening, alhier, is
benoemd de heer W. A. Tulp,
alhier.
Tôt ambtenares aan het
distributiebureau is benoemd
mej. A. Kuiper, alhier.
De Somavicollecte heeft
hier f 80.7 H/g opgebracht.
Bij de in de maand
September gehouden inspectie
van waren in de prov. Qronin
gen zijn hier wegens het in
ondeugdelijken toestand ver-
keeren ter plaatse afgekeurd en
in voor menschelijk gebruik
ongeschikt gemaakt 8 L. azijn,
V2 K.O. chocoladestrooisel en
V* K.G. soepgroente
Voordracht voor hoofd
van het centraal 7e leerjaar,
te openen in de school in de
Kielsterstraat 1. E. de Boer,
onderwijzer aan de komschool,
alhier 2. H. Koopman, hoofd
der school te Finsterwolder-
polder en 3. J. de Vries, idem
te Nijeberkoop. (Fr.)
Ter benoeming van een
leeraar aan de Qem. Vaktee-
kenschool voor den cursus
19391940 is voorgedragen
de heer lr. A. Hidding. alhier.
Onder voorzitterschap
van den heer J. A. Jansma,
werd ten waterschapshuize
(café Rubingh) de ingelanden
vergadering gehouden van het
waterschap „Wallen Hooge-
zand-Martenshoek z.z.".
Uit het finantieel rapport
bleek, dat de ink. f 1959 09
hadden bedragen, de uitgaven
f 1126 37; batig saldo f 832.72.
De omslagwerdgehandhaafd
op f 1.10 per M. en de be-
grooting voor 1939—1940 op
f 26.20 vsstgesteld.
De heer J. A, Jansma werd
als bestuurslid herkozen.
B. en W. stellen aan
den raad voor een Autobrand-
spuit met nieuwe slangen aan
te schaffen. De kosten van
een ander bedragen rond
f 6050.—.
Foxham. In den nacht van
Donderdag en Vrijdag is brand
ontstaan in de woonkamer van
den heer O. van Dijken, slager,
alhier. Deze werd ontdekt,
doordat zich rook begon te
ontwikkelen in de slaapkamer,
achterde woonkamer, waardoor
het echtpaar wakker werd. De
heer Van Dijken belde dadelijk
de brandweer van Slochteren
op, die zoodra mogelijk onder
leiding van den opperbrand-
meester Buiienkamp rnet de
motorspuit aanwezig was en
het vuur begon te bestrijden.
Ze was het gauw meester, maar
kon toch niet verhoeden, dat
de woonkamer geheel uitbrand-
de. Maréchaussée, Rijkspolitie
en Gemeentepolitie van Sloch
teren waren aanwezig.
Verzekering dekt de schade.
De oorzaak is nog niet vast
gesteld.
Luchtbescherming,
Zuurstofinrichting.
Op initiatief van een zestal
doktoren, uit de gemeenten
Barradeel, Bolsward, Franeker,
Franekeradeel, Harlingen en
Wonseradeel, die te zamen het
district Harlingen voor den
Luchtbeschermingsdienst vor-
men, uit iedere gemeente één,
poogt men door gemeenschap-
pelijke bijdragen een zuurstof
inrichting aan te schaffen. Door
zoo'n apparaat kunnen men
schen, die verslikkende gassen
hebben ingeademd (phosgeen
en diphosgeen) volgens de
deskundigen op doeltreffende
wijze worden geholpen. Deze
poging wordt door aile burge-
meesters uit de genoemde ge
meenten op krachtige wijze
gesteund. Nu het er niet naar
uitziet, dat de oorlog van
korten duur zal zijn en ook
ons land straks ondanks aile
veelbelovende verzekeringen,
dat onze neutraliteit zal worden
geëerbiedigd, voor zeer onaan-
gename verrassingen, zal kun
nen komen te staan, zijn wij
geneigd te vragen ook iets
voor deze omgeving
ADVERTENT1EN
afd. KROPSWOLDE.
's avonds 7i/s uur,
Spreekster
Nieuwe leden, welkom.
zullen vooriaan geh< uden
worden
inpîaats van 7—8 uur.
W. BRQE&FMA, Adm.
op
's avonds 8i/s uur, in
AQENDA
1. Opening en Notulen-
2. Verslag Secr. en Penningm.
3. Verslag Kascc mmissie.
4. Bt s uursverkiezir g.
5. Benoeming Kascommissie.
6 Voors el bes'uur contri-
butieregeling.
7. Rondvraag en sluiting.
HET BESTUUR.
Metiker'slJzGrkafzxM
worden steeds meer
gevraagd.
Tel. 305 Sappemeer.
aangekomen,
1, U/s, 2, 2i/s, 3V,, 4i/g Liter
en een panij je
voor dit blad moeten
ultsrlljk Dondsr-
dag's 's avonds 6 uur
van De Qroeve en Om-
streken in mijn bezit zijn
Winkeiier De Qroeve D 35
Toor dit blad knnnen
bezorgd worden in
Westerbroek.
ITTO Fil
DOOR
XACHT VAN SMAAK -PRU5 70 et -
BOND VOOR STAATSPENSIOEN.
r. K- K RE MER
t
Handelsdrukwerken
iii..
POOL
