Edele
Nieuwe distributiekaarten
H ARTEN.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Officieel Orgaan voor Hoogezand en Sappemeer
Duitsch—Turksch vriendschapsverdrag.
Hooger rantsoen
Aardappelen
71e Jaargang
ZATËRDAG 21 Juni 1941
Oplaag 8000 exemplaren
No. 25
Drukker-Uitgever T. K. KREMER
Duitsch protest
te Washington.
Josjizawa uit Batavia
teruggeroepen.
Schoeisel zonder bon.
Kinderschoenen t.m.
maat 27 op bon no. 2.
Wijziging gebakrantsoen
Systeem vereenvoudigd
Uitreiking bonboekjes
FEUILLETON.
Het vereenvoudigd systeem.
Twee kilo per bon.
OOSTGOORECHT
u t nnnrR7AN1) Kiel-Windeweer Krooswolde Westerbroek, Foxhol, SAPPEMEER, Borgercompagnie, SLOGHTEREN, Siddeburen, Schildwolde,
wordt hu1S aan hu.s gelezen te HOOGEZAND, Lageland, Overschild, NOORDBROEK, ZL'IDBROEK enz.
Dit BLAD verschijnt ZATERDAGS
Franco per post f 120 per jaar.
SAPPEMEER vh' T' JoS,Ei8,UoS Z" Telefoon 213.
Hoofdredacteur R. F. KREMER, Sappemeer.
Inzending van advertenties voor Vrijdagmiddag 12 uur.
BERLIJN (D.N.B.) Woensdagom
21.00 uur is te Ankara door den
Duitsche ambassadeur von Papen, in
opdracht van de rijksregeering, en door
den Turkschen ministervan Buitenland-
sche Zaken, Saradjogloe, namens de
Turksche regeering, een vriendschaps
verdrag tusschen Duitschland en Tur-
kije onderteekend.
Het verdrag heeft de volgende tekst:
Het Duitsche rijk en de Turksche
republiek, bezield door den wensch de
betrekkingen der beide landen te ba-
seeren op wederzijdsch vertrouWen en
oprechte vriendschap, zijn ondervoor-
behoud van de tegenwoordige ver-
plichtingen van beide landen overeen-
gekomen een verdrag te sluiten.
Hiertoe heeft de Duitsche rijkskan-
selier tôt zijn gevolmachtigde benoemd
ambassadeur Franz von Papen en de
président van de Turksche republiek
den minister van Buitenlandsche Zaken
Saradjogloe, die op grond van de hun
verleende volmachten de volgende be-
palingen zijn overeengekomen
Artikel i. Duitschland en Turkije
verplichten zich wederzijds de integri-
teit en onschendbaarheid van hun
staatsgebied te eerbiedigen en geenerlei
maatregelen te nemen, die direct of in
direct tegen denanderen verdragspartner
zijn gericht.
Artikel 2. Duitschland en Turkije
verplichten zich in de toekomst om in
aile vraagstukken, die hun wederzijd-
sche belangen raken, met elkaar in
vriendschappelijk contact te treden,
ten einde bij het behandelen van der-
gelijke vraagstukken tôt overeenstem-
ming te geraken.
BERLIJN, 17 Juni. (D.N.B.). De
Amerikaansche regeering heeft gisteren
- naar gemeld - den Duitschen zaak-
gelastigde te Washington uitgenoodigd
de Duitsche consulaire ambtenaren bin-
nen haar territorium, benevens de em-
ployé's van de Duitsche bibliotheek te
New York, het persagentschap Trans-
ocean en de Duitsche spoorwegen te
nopen uit de Ver. Staten te vertrekken.
Als motief voor dezen wensch werd
aangevoerd, dat de betrokken Duitsche
instanties op ontoelaatbare wijze zijn
opgetreden.
De Duitsche regeering heeft deze
verwijten als ongemotiveerd en wille-
keurig van de hand gewezen en ten
krachtigste geprotesteerd tegen de han-
delwijze van de Amerikaansche regee
ring, die in strijd is met de bestaande
verdragen.
gatie op 29 Juni naar Tokio zal
terugkeren, overeenkomstig de uit
Tokio ontvangen instructies."
Dit besluit maakt een definitief einde
aan de onderhandelingen, welke sedert
begin Februari door Jojizawa werden
gevoerd. De besprekingen zijn de
vorige zomer door de Japansche minis
ter ïchize Kobajasji begonrlen.
Volgens de woordvoerder van het
Centrale Bureau van voorlichting te
Tokio, zal het staken der onderhan
delingen in geen enkel opzicht invloed
hebben op de normale betrekking
tusschen Japan en Ned.-Indië.
,,2" verkrijgbaar is, doch 00k een
aantal soorten schoeisel, hetwelk ge-
bruikt kan worden om het normale
schoeisel te sparen voor den komenden
winter. In het bijzonder zij hier ge
wezen op schoenen met houten zool,
pantoflels met leeren zool en gymna-
stiekschoenen, welke gedurende den
zomer zeer goed gebruikt kunnen
worden om het normale schoeisel te
vervangen.
Volgens het Japansche persagent
schap Domei heeft de leider der Japan
sche handelsdelegatie in Ned.-Indië,
Josjizawa, aan den gouverneur-generaal,
jhr. Tjarda van Starkenborch Stachou-
wer medegedeeld, dat na de mislukte
onderhandelingen, de Japansche dele-
De secretaris-generaal van het dé
partement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat met
ingang van heden de verkoop van
een aantal soorten schoeisel, hetwelk
tôt dusverre op een z.g. bon ,,2"
moest worden gekocht, weer vrij vatn
bon zal kunnen geschieden. Het betreft
de volgende soorten schoeisel Baby-
schoeisel, pantoffels met een cocsyzool
en bovenwerk van stof, rubberbad-
schoenen en klompsokken.
Voorts zal, ten einde te gemoet te
kornen aan den veel geuiten wensch
van het publiek, om meer schoeisel
voor kinderen beschikbaar te stellen,
de grens voor kinderschoenen, welke
op bon ,,2" verkrijgbaar zijn, uitge-
breid worden van maat 23 tôt maat
27. Van heden af is dus kinderschoei-
sel tôt en met maat 27 op bon ,,2"
verkrijgbaar. Bovendien zullen sandalen
met leeren- of rubberzool op bon ,,2"
verkrijgbaar zijn.
Ten slotte wordt de aandacht er
op gevestigd, dat\jéet alleen zomer-
schoeisel en kinderschoeisel op bon
De Secretaris-Generaal van het
Département van Landbouw en Vis-
scherij heeft het volgende bekend
gemaakt.
Bij den aanvang van de distribuée
van gebak e.d. werden de hoeveel-
heden der verschillende gebaksoorten
voorloopig vastgesteld.
Het is echter in de practijk geble-
ken, dat deze rantsoenen te hoog
waren, zoodat de bakkers niet in de
gelegenheid zijn op de van hun klan-
ten in ontvangst genomen bonnen
weer een voldoende hoeveelheid bloem
en meel te betrekken.
In verband met het bovenstaande
zijn de gebakrantsoenen gewijzigd.
Een rantsoen gebak omvat in den
vervolge voor de hierna genoemde
bakkerijproducten telkens ten minste
het daarachter geplaatste aantal gram-
men Beschuit 75 gram, Biscuits of
wafels 75 gram, Andere koekjes 75
gram, Speculaas 140 gram, Ontbijt-
koek 140 gram, Cake 30 gram.
Gevuld klein korstgebak (b.v. aman-
delbroodjes) 400 gram.
Gevuld groot korstgebak (b.v. bo-
terletter) 500 gram, taart of gebakjes
600 gram.
De rantsoenen voor de andere ge
baksoorten, dan de hierboven genoemde,
worden berekend naar de daarin ver-
werkte hoeveelheid bloem of meel.
Daarbij komt eeli rantsoen overeen
met 70 gram meel of bloem.
oud zijn
6 bonnen
1 kaart Q bestaande uit
voor zeep.
Kaas en Eieren.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat voor het gemak van het publiek
thans 00k bepaalde bonnen zijn ge-
drukt voor kaas en eieren, die op de
kaart diversen" van de stellen A en
B voorkomen. Deze kaart „diversen"
bestaat verder uit de bonnen voor
bloem, waarvoor vroeger een aparté
bloemkaart bestond, alsmede uit een
aantal bonnen gemerkt met „reserve".
De met „reserve" gemerkte bonnen
zullen worden aangewezen voor het
koopen van aardappelen. Op de kaart
voor „diversen" van stel B, welke aan
kinderen beneden vier jaar wordt
uitgereikt, komt slechts de helft van
het aantal bonnen voor aardappelen
van de kaart voor „diversen" van stel
A voor.
Zware of zeer zware arbeid.
Tegelijk met deze uitreiking zullen
00k bonkaartenstellen worden uitge
reikt voor hen, die zwaren of zeer
zwaren arbeid verrichten.
Deze personen ontvangen indien
zware arbeid wordt verricht
1 stel kaarten C. bestaande uit
2 vleeschkaart '/2 aardappelkaart (is
De Secretaris-Generaal van de
Departementen van Landbouw en
Visscherij en van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart maakt bekend, dat
dezer dagen op nader door de plaat-
selijke distributiediensten bekend te
maken data tôt de uitreiking van
nieuwe distributiekaarten zal worden
overgegaan.
Zooals bekend werden bij vorige
uitreikingen aan kinderen beneden den
leeftijd van 4 jaar halve kaarten voor
vleesch, brood en aardappelen en
bovendien een papkaart verstrekt,
terwijl voorts kinderen van vier jaar
en ouder, alsook volwassenen heele
kaarten ontvingen.
Ten einde de uitreiking zoo vlot
mogelijk te doen verloopen zijn ditmaal
de kaarten tôt stellen vereenigd, welke
als volgt worden uitgereikt
Aan volwassenen en kinderen, die
op 1 Juli 1941 reeds 4 jaar of ouder
zijn 1 stel kaarten a, bestaande uit
1 vleeschkaart (bladai), 1 broodkaart
(bladen a2 en a3), 1 kaart diversen
(blad a4), 1 kaart algemeen (blad a5)
Aan kinderen, die op 1 Juli 1941
nog geen 4 jaar oud zijn 1 stel
kaarten b, bestaande uit V2 vleesch
kaart en 1 papkaart (blad bi) V2 brood
kaart (blad b2), 1 kaart diversen (blad
b3), 1 kaàrt algemeen (blad b4).
Bovendien wordt aan kinderen, die
op 1 Juli 1941 14 jaar of ouder, doch
nog geen 21 jaar oud zijn extra uit
gereikt; 1 kaart E (1/5 broodkaart).
Voorts worden aan jonge kinderen
nog zeepbonkaartjes uitgereikt en wel
als volgt
Aan kinderen, die op 1 Juli 1941
nog geen 2 jaar oud zijn I kaart
P bestaande uit» 6 bonnen voor zeep
en 6 bonnen voor toiletzeep.
Aan kinderen, die op 1 Juli 1941
2 jaar of ouder, doch nog geen 8 jaar
10
Zoo praatten zij samen heel gezellig
en wandelden stevig voort.
„Hebt u zusters, m'nheerTer Meer?"
vroeg Alex later terloops.
„Eén maar maar zij is lief en
goed voor tien."
„Het doet mij genoegen te hooren,
dat u uwe zuster zoo prijst. Onze
jongelui willen tegenwoordig liever
niet weten, dat zij nog wat met
zusters ophebben en schijnen zich
verplicht te achten, haajj op de hate-
lijkste wijze te beschimpen en te
bespotten. Daarover heb ik mij wel
'ns geërgerd. Gelukkig ben ik met
mijn beide broers op '11 heel goeden
voet."
„Dat verwondert mij niets," ver-
klaarde Albert oprecht.
„Heel vriendelijk en zachtmoedig
geoordeeld over een zoo middelmatige
zuster als ik ben," zei Alex, schalks
lachend.
Hij voerde haar over een zijweg,
waarop het gras welig woekerde tus
schen oud geboomte. Bij een draai
van den weg wees hij haar het kasteel.
„Nu kunt u niet meer dwalen,
freule. Ik dank u voor het voorrecht,
dat
„A1 genoeg, zeg thuis de rest maar
op. Het was heel vriendelijk van u,
die vervelende reistasch zoolang te
dragen. Dank u zeer. 'n Prettige
thuiskomst Wilt u uw zuster voor
mij groeten Zeg haar, dat Alex van
Forren spoedig met haar kennis hoopt
te mogen maken
Lachend knikte zij hem toe en ging
over de eerste valbrug naar het binnen
plein.
Daar stond zij nu voor het roofslot
hoe zou het haar daarbinnen vergaan
Alex was een heel klein weinigje
gekrenkt door de onbeminnelijke be-
handeling harer tante.
Maar terwijl zij het plein overging
en de tweede valbrug overstapte,
dacht zij er opeens aan, dat het
misschien geen opzet geweest was
Misschien was tante nog ongesteld
en kon daarom slecht de bedienden
missen misschien zelfs was
De deur was open.
Alex ging binnen en een koele,
kelderachtige lucht kwam haar tegen.
Zij stond in een groote ruimte, die
bijna ledig scheen en waar ailes slechts
grauwe steen was. Snel wipte zij de
steenen treden op en keek toen nieuws-
gierig rond. Er was niemand waar
nu heen
„HoIa riep Alex ongeduldig haar
stem zwierf zwak, als de kreet van
een vogel, langs de geweldige wanden
weg.
Alex doorliep de steenen voorzaal
en kwam aan een gang. Die sloeg
zij driftig in nog altijd niemand.
Nu ontdekte zij een trap, zou zij
eens een kijkje nemen daarboven
Dapper klom zij de trap op, die haar
weg in een gang voerde, waarin vele
dcuren uitkwamen.
„Dat is om je geduld te verliezen,"
pruttelde het meisje en rammelde aan
verscheidene gesloten deuren.
Verschrikt bleef zij eensklaps onbe-
wegelijk staan.
Uit een der verst verwijderde ver
trekken klonk een kermend weenen,
dat beantwoord werd door een aller-
akeligst geluid het was of er een
dozijn honden tegelijk huilden.
„Goede God, wat is dat," fluisterde
Alex, schuw uitkijkend.
Het kermen en huilen duurde voort
soms verhief het zich tôt roerend gegil,
dan weer verzwakte het plotseling.
Alex vermande zich. Vlug liep zij
verder de gang in en bleef stokstijf
van verbazing staan voor een open
deur, de laatste in de gang.
Welk een tooneel
Honden overal honden op
tafel in de vensterbank, op de
stoelen honden van allerlei kleur en
ras. Katten in aile hoeken van het
vertrek
En midden in de kamer lag een
grijze vrouw op den grond geknield
met een hond vôôr zich om haar
heen potten en fleschjes, windsels en
allerlei verband-artikelen.
Het dier bloedde en zag er erbar-
melijk uit, soms schreeuwde het van
pijn onder de behandeling der oude,
magere handen.
En de oude dame boog haar leelijk,
van tranen overstroomd gezicht over
den gewonde kermend en snikkend,
alsof zij zelf de patiënte was, en tus
schen al haar gekerm en gejammer
lieve woordjes stamelend, teedere,
dwaas-lieve naampjes, zooals een
moeder voor haar lijdend kindje kest.
„Zij is krankzinnig dacht Alex
ontzet, „dat tref ik
Bij iedere nieuwen kreet van ge-
wonden en verpleegster stemde het
viervoetige gezelschap vol sympathie
mede in en het was een wanhopig
koor.
Alex stond nog altijd stil op den
drempel.
„Jou te overrijden, mijn lieve,
trouwe Morus, mijn lokkige lieveling
Dat is weer zoo'n lage gemeene streek
van die hartelooze schepsels, die zich
menschen noemen. Zou eenvanjullie
dit ooit een ander kunnen aandoen
Neeri, immers Daarvoor ben je te
goed, te zachtmoedig maar je hebt
00k geen verstand en je bent maar
'n stom dier.
11
12
vetkaart
72
reserve), (blad Cl)
broodkaart (blad C2).
Indien zeer zware arbeid wordt
verricht I stel kaarten D., 1V2 vleesch
kaart (bladen Di en D2) 2 vet-
kaarten en 1 aardappelkaart (blad D 3);
1 broodkaart (bladen D4 en D5).
Ten slotte wordt medegedeeld dat
de uitreiking van de nieuwe boter- en
vetkaarten op een later tijdstip zal
plaats vinden.
Huisslachtingen en
pluimveehouders.
Degenen, die huisslachtingen ver
richten of verricht hebben en de pluim
veehouders, die voor kippenvoer in
aanmerking willen komen, dienen aile
distributiekaarten van zichzelf, hun
gezinsleden en inwonend personeel,
gezamenlijk mede te brengen, teneinde
de noodige aanteekeningen op deze
kaarten aan te laten brengen, waarbij
dan tevens het vereischte aantal
vleesch- en eierbonnen van de boekjes
zal worden verwijderd.
De uitreiking van de nieuwe bonnen
zal volgens een nieuw systeem ge
schieden. H'et publiek ontvangt ditmaal
niet zooals de vorige keer een pakje
losse kaarten, maar boekjes, die aile
kaarten en bonnen bevatten, welke
voor een persoon nodig zijn.
Dit systeem is wel zoo handig, daar
het uitreiken hierdoor vlotter kan gaan
en er minder kans op abuizen bestaat.
De kaarten zijn voor zoover mogelijk
vereenvoudigd, bijvoorbeeld daar de
broodkaart aanmerkelijk kleiner is
geworden, door de invoering van bon
nen, welke op 4X 100 gr. brood recht
geven. Dit was mogelijk, aangezien
een half brood ongeveer 400 gr. weegt,
waardoor men dus op bovenbedoelde
bonnen een half brood kan koopen.
Bij de broodkaart, welke in twee
bonbladen gesplitst is, zullen 4 bonnen
recht geven op 4 rantsoenen en 4
bonnen op i rantsoen.
Het publiek zal ervaren, dat dit
beter voldoet, terwijl het bovendien
een belangrijke papierbesparing geeft.
Door het vereenigen op een blad
„diversen" van de bonnen voor kaas
en eieren tezamen met die van bloem
en aardappelen is 00k de bonkaart
„algemeen" aanzienlijk verkleind.
Voor kinderen is de vleeschkaart
gecombineerd met een halve papkaart,
waardoor het zoekraken hiervan aan
zienlijk verminderd wordt.
Mocht men ondanks deze verbete-
ring dan de invoering van bonboekjes,
toch de voorkeur geven aan losse
bons, dan is er geen enkel bezwaar
de bladen van elkaar te scheiden.
Het publiek wordt aangeraden, aan
de hand van bovenstaande zorgvuldig
na te gaan welke bonboekjes hij voorieder
van zijn gezinsleden ontvangen moet
en onmiddelijk bij de uitreiking te
controleeren of hem het juiste is uit
gereikt. Het zou wel het gemakkelijkst
zijn, indien aan ieder een gelijk bon-
boekje kon worden uitgereikt, maar
dit is nu eenmaal onmogelijk, daar
men met de leeftijd rekening moet
houden.
Men zij steeds voorzichtig met zijn
bonboekje, daar er bij verlies geen
nieuwe kunnen worden uitgegeven
en wie nu zijn boekje verliest, is
meteen ailes kwijt.
De eenvoudige wijze van bundelen
toont aan, dat het Centraal distribu
ée kantoor ailes in het werk stelt
om het compliceerde van het distributie-
systeem voor het publiek zoo gemak-
kelijk mogelijk te maken.
De secretaris-generaal van het dé
partement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat met ingang van
Maandag 23 Juni a.s. het aardappel-
rantsoen zal worden verhoogd met
een half K.G., derhalve van D/f tôt
2 K.G. per week.
In verband met dezen maatregel
zullen de detaillisten in de gelegen
heid worden gesteld op de aan hen
uit te reiken toewijzingen 2 K.G. in
plaats van, zooals voorheen, il/j K.G.
per op de toewijzing vermeld rant
soen te betrekken.
In verband hiermede is bepaald,
dat de plaatselijke verkoopkantoren
van de V.B.N.A. op toewijzingen,
welke zijn geldig verklaard tôt 23 Juni
a.s. of een lateren datum 2 K.G.
per op de toewijzing vermeld rantsoen
aan de detaillisten zullen afleveren.
Voor toewijzingen, welke zijn geldig
verklaard tôt 22 Juni a.s. of een
vroegeren datum, blijft de af te leve-
ren hoeveelheid gesteld op il<8 K.G.
per rantsoen.
Het aandachtig gehoor van keezen,
windhonden, leeuwtjes en colly's
stemde eenparig mede in. Geblaf en
gejoel, alsof ieder op 'n eigen manier
het antwoord gaf.
Alex had medelijden met 't gewonde
dier, maar dit tooneel van jammer en
beklag, al deze hondengezichten en te
midden daarvan de oude dame, die
in half gebroken zinnen haar men-
schenhaat en dierenvergoding luchtte,
ontnam er al het ernstige aan en
bijna was zij in lachen uitgebarsten.
Gelukkig dat Floris er niet was.
Eindelijk was het dier verzorgd en
steunend, met belachelijk overdreven
teederheid, op een zijden kussen gelegd.
Het lag stil en gehoorzaam en keek
dankbaar met mooie welsprekende
oogen zijn verzorgster aan. Het kon
zich nauwelijks bewegen, maar toch
boog het zijn kop naar haar handen
en likte ze.
Alex kreeg een traan in de oogen.
De sprakelooze dank van het dier
roerde haar.
Maar toen barstte de oude freule
in een zenuwachtige huilbui uit, snikte,
wrong de handen, schold op de men
schen en boog zich eindelijk neer om
het dier op zijn kop te kussen.
„Bah riep Alex hartgrondig af-
keerig.
Nu eerst keek de oude freule op.
Wat moet jij vroeg ze ver-
achtend, zonder zich op te richten.
„Dag tante zei Alex kalmpjes.
„Ben jij Alex vroeg de freule
overbluft, terwijl zij haar tranen weg-
wischte, en nu keken haar oogen weer
scherp en vinnig als altijd.
„Ik ben zoo gelukkig Alex van
Forren te zijn, tante
„Ik had je niet meer gekend je
bent zoo opgedirkt."
„Dank u, tante
„Dat is mijn verwelkoming," dacht
Alex, „ik hoop niet, dat ik voor een
kus van mijn tante in aanmerking
kom, nadat die hond pas zijn portie
De freule stond langzaam op en
bleef haar nichtje strak aankijken met
haar scherpe grijze oogen. Er lag in
dien blikzooveel onderzoekende streng-
heid, zoo weinig vriendelijkheid en
zooveel onverholen atkeuring, dat
Alex zich 't liefst dadelijk had omge-
keerd om weer heen te gaan.
Maar zij dacht aan haar broers
„Als je hier met mij samen wilt
wonen, moet je wat eenvoudiger
worden. Meisjes moesten te trotsch
zijn om modepoppen te willen wezen,
maar de meisjes zijn niet trotsch meer
tegenwoordig
„Ik ben moe, tante, wilt u mij
zeggen, waar ik mijn hoed kan afzetten
en mij wat opfrisschen
Zoo kalm-beleefd, maar 00k zoo
beslist viel het meisje de menschen-
hatende tante in de rede, dat deze
met een glurenden blik het „brutale
nest" van het hoofd tôt de voeten
opnam. Daarna schelde zij en hield
zich weer met haar dieren bezig, vol
zorg en teederheid.
De oude kamermeid moest de freule
naar haar kamer brengen.
Alex volgde gedwee.
Maar in het hooge, holle vertrek
voelde Alex zich erg beklemd, ailes
was er zoo oud en zoo spookachtig,
vond zij.
Langzaam liep zij heen en weer
en beschouwde ailes aandachtig. De
gobelins en de prachtige meubelen,
waarvan sommige er uitzagen of zij
bij de minste aanraking in elkaar
zouden storten. Bij nadere beschouwing
viel de kamer haar weer mee, er zou
toch nog wel iets van te maken zijn.
(Wordt vervolgd).