Rede van den RIJKSCOMMISSARIS Inlevering van metaal. Edele tegen het bolsjewisme. Eischen voor de verkrijging van rijwielbanden verscherpt. Gas en Electra H ARTEN. NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD Officieel Orgaan voor Hoogezand en Sappemeer 71e Jaargang ZATÊRDAG 5 JuliJL941 wpmag ouuu Oplaag 8000 exemplaren No. 27 word, huis aan huis Se,eze„ HOOGEZAND. KiH-Windeweer, Kropswolde, We?rbro«k. Foshol .SAPPEMEER k ^-^.JLOCHXEHEN. Siddebureu, Schiidwoide, Hélium, Kolham, Harkstede, Scharmer, Lageland, Overschild, NOORDBRUEK, /UlUKKUEh enz. Dit BLAD verschijnt ZATERDAGS Franco per post f 120 per jaar. Drukker-Uitgever T. K. KREMER SAPPEMEER vk'T JoSSSSZ°- Telefoon 213. Inzending van advertenties v66r Vrijdagmiddag 12 uur. Massale bijeenkomst op hi"op aansp",k het IJsclubterrein Naar deze ernstige uiteenzetting van te Amsterdam. ^en Rijkscommissaris luisterden in Wie trein tram of bus kan nemen, krijgt geen bon. verlaagd tôt 75 pCt. van het verbruik in de overeenkomstige perioden in het vorige jaar. Iedere inleveringsplich- tige krijgt oproeping. FEUILLETON. OOSTGOORECHT Hoofdredacteur R. F. KREMER, Sappemeer. Op 27 Juli j.l. was Amsterdam het tooneel van de grootste politieke be tooging, welke tôt dusver in Neder land heeft plaats gevonden. Reusachtige roode aanplakbiljetten en groote transparanten aan de gevels der huizen beheersten reeds dagen te voren het straatbeeld van de in het Westen van Nederland gelegen steden. In deze biljetten en transparanten werd de bevolking opgeroepen tôt het be- zoeken van de betooging welke op 27 Juni zou worden gehouden. Door zeer velen werd aan deze oproep gehoor gegeven, zoodat massa's naar deze geweldige gemeenschappelijke bijeenkomst van Duitsche en Neder- landsche Nationaal-Socialisten stroom- den. Vele extra treinen waren noodig om de massa's uit de verschillende plaatsen naar en van Amsterdam te vervoeren. Het groote IJsclubterrein werd door 50.000 menschen geheel gevuld, terwijl de velen die er niet in geslaagd waren zich toegang tôt het terrein te ver- schaffen, de straten der stad rond het terrein geheel vulden. Ook op zes plaatsen in de stad, waar luidsprekers waren opgesteld, stonden vele Neder- landers aandachtig te luisteren. Temidden van het vroegere invloeds- gebied van de westelijke democratiën stonden thans de Nationaal-Socialisten vol aandacht luisterende naar de groote rede van den Rijkscommissaris voor de bezette Nederlandsche gebieden, Rijks- minister Seys-Inquart. De Rijkscommissaris wees in deze redevoering op het his- torische keerpunt, dat door den milli- tairen eindstrijd tegen de Sovjet-Unie is ontstaan. Op dit oogenblik, zoo betoogde de Rijkscommissaris, staan Nederland en de Nederlanders voor de ondubbelzinnige beslissing om te kiezen tusschen de partij van westersche denk- beelden, welke slechts hulpkrachten. van het bolsjewisme zijn, en het Natio- naal-Socialisme, dat door zijn strijd! tegen dit bolsjewisme de bescherming der beschaving van het avondland op zich genomen heeft. De Nederslanders werden er door den Rijkscommissaris opmerkzaam op gemaakt, dat deze door hen te nemen beslissing van historische beteekenis zou zijn, voor Nederland zou een gelijk gerechtigde plaats tôt voorwaarde moeten hebben, en volkomen ondub belzinnige beslissing ten gunste van het Nationaal-Socialisme en daarmede van Europa. Aan de toekomstige ont- wikkeling mogen slechts die duidelijk uitgesproken krachten deel hebben en deze heldere zomeravond, de massa's zoowel binnen als buiten het IJsclub terrein aandachtig. Ir. Mussert legde vervolgens voor de Nederland sche Nationaal-Socialisten de gelofte af, onder den Fûhrer Adolf Hitler, die gezonden is om de Germaansche stammen van Europa te vereenigen, mede te willen optrekken en mede te willen strijden. Tienduizenden zongen ontroerd en met ontbloot hoofd het oude Neder landsche gebed uit „Valerius Gedenck- clanck": „Wilt heden nu treden dat uitvloeit in de bede „Heermaak ons vrij". Tôt slot bracht Commissaris-Gene- raal Schmidt de groet op den Fûhrer uit, waarna in eindelooze golven de kreten „Heil" vermengd met het ge- roep „Houzee" van de Nederlandsche Nationaal-Socialisten over het terrein bruisten. Deze groote betooging is op 28 en 29 Juni gevolgd door een reeks bijeen- komsten in verschillende steden over het geheele land. Met ruim dertig gemeenschappelijke demonstraties van Nederlandsche en Duitsche Nationaal- Socialisten in aile provincies werd de bevolking eraan herinnerd, dat ook in dit deel van het Europeesche vasteland het uur van beslissende politieken eind strijd is aangebroken. zaam voor de voedselvoorziening. Het rantsoen voor deze bedrijven blijft bepaald op 100 o/0. Voor verbruikers voor industrieele doeleinden kunnen afwijkingen van de hierboven genoem- de percentages, zoowel naar boven als naar beneden, worden vastgesteld. Aanvragen van industrieele bedrijven tôt een hooger rantsoen gas en/of electriciteit dienen te worden gericht tôt de betrokken gas- en/of electrici- teitsbedrijven. Men wordt verzocht het indienen van dergelijke aanvragen zooveel mo- gelijk te beperken, daar slechts in zeer dringende gevallen tôt rantsoens- verhooging zal kunnen worden over- gegaan. Kort samengevat, komt het boven- staande in het algemeen hierop neer, dat een ieder van I Juli a.s. af on- geacht het feit of al dan niet meter- opneming heett plaats gehad, zijn verbruik met 25 procent dient te ver- minderen. Een ieder wordt dan ook in zijn eigen belang aangeraden de meest mogelijke zuinigheid met gas en electriciteit te betrachten, aange- zien anders de rantsoeneering verder zal moeten worden verscherpt. Aangezien voor hen, die wejjtzaam zijn in vitale diensten en bedrijven, voor zoover het gebruik van rijwiel banden beslist noodzakelijk is, zoo lang mogelijk banden beschikbaar dienen te blijven, moeten thans de voor- waarden om voor een band in aan- merking te komen, strenger worden gesteld dan tôt dusverre het geval was. In verband hiermede wordt de eisch, dat men minstens vijf kilometer moet verwijderd wonen van de plaats, waar men zijn werkzaamheden verricht of van de school, waar men de lessen volgt, in dier voege aangevuld, dat thans personen, die gebruik kunnen maken van een openbaar vervoermid- del (trein, tram of bus) in het alge meen niet meer voor een bon voor Met ingang van I Juli zullen de- rantsoenen gas en electriciteit voor aile gebruikers worden verlaagd van 100 u/0 tôt 75 °0 van het verbruik in de overeenkomstige perioden van het vorige jaar met dien verstande,, dat de minimum rantsoenen voor gas ad 6o m3 en voor electrisch koken ad 150 kwh per période ongewijzigd blijven. De minimum-rantsoenen electrici teit voor verlichting en huishoudelijke doeleinden (behalve koken) worden voor de eerstvolgende drie perioden met 20 û/0 verlaagd. Van de verlaging van het rantsoen van 100 tôt 75 °/0 zijn bedrijven van openbaar nut en openbare ver- keorsbedrijven uitgezonderd, benevens nader aan te wijzen bedrijven, werk— Uitvoeringshepalingen Ter uitvoering van de verordening op de inlevering van metalen is een beseiiikking van de erbij betrokken Secretfarissen-Generaal in de Staatscou- rant .«jjpgenomen. Zy .foepaalt dat in iedere gemeente ver.zamelplaatsen voor het in ontvangst .nemen van de in te leveren voorwer- pen zullen worden ingericht en wel op ellke 5_OOp inwoners één, De burgemeester is bevoegd, in het geval de in te leveren voorwerpen een gezamenlijk geW-icht van tien k.g. te boven gaan, op verzoek van de in- leveringsplichtige, die voorwerpen van gemeentewege te doen afhalen. Hier- voor worden aan den inleveringsplich- tige geen kosten in rekening gebracht. Gaat het totaal gewicht der door par ticulière personen in te leveren metalen voorwerpen twintig k.g. te boven, dan is de burgemeester gehouden, op ver zoek van den inleveringsplichtige, voor het kosteloos afhalen dier voorwerpen van gemeentewege zorg te dragen. Ieder hoofd van een gezin of van een „samenwoning", zoomede ieder afzonderlijk levend .persoon en iedere andere inleveringsplichtige in een ge meente wordt voor zooveel mogelijk door den burgemeester schriftelijk opgeroepen om te verschijnen of zich te doen vertegenwoordigen voor de vereischte inlevering van metalen voorwerpen, onder overlegging van de oproeping. Verklaart de verschenen persoon, dat hij of degene, die hij vertegen- woordigt, geen aan de verplichting tot inlevering onderworpen metalen voor_ werpen bezit, dan wordt hij toegelaten tot de bevestiging van deze verklaring door het plaatsen van zijn handteeke- ning onder het desbetreffend formulier. Ingeleverde voorwerpen worden onderscheiden naar koper, messing, nikkel, tin, lood en legeeringen en dergelijke metalen. Zij worden in tegenwoordigheid van den brenger nauwkeurig gewogen. Inlevering van metalen voorwerpen of deelen daarvan, behoorende tot den bedrijfs- of magazijnvoorraad van over heidsbedrijven, kleinhandelaren, win- keliers, vertegenwoordigers, die voor- raad houden, warenhuizen, groothan- delaren en fabrikanten, geschiedt tot een maximum van iooo k.g. netto per inleveringsplichtige op de aangewezen verzamelplaats. Indien het nettogewicht per inleveringsplichtige meer bedraagt dan 1000 k.g. verstrekt de burgemeester aan den inleveringsplichtige verzen- dingsinstructies. In beide gevallen moeten de inleveringsplichtigen aan den burgemeester een inventarislijst en een gespecificeerde gewichtsopgave der in te leveren metalen voorwerpen zenden. Taxatie in bijzondere gevallen ge schiedt door rekening van den belang- hebbende. Voorwerpen van bijzondere waarde. Voorwerpen van hooge wetenschap- pelijke, geschiedkunde of kunstwaarde of als waardevol volksgoed te be- schouwen voorwerpen worden, opdat te gelegenertijd kan worden beslist omtrent de verplichting tot inlevering, overeenkomstig door den Secretaris- Generaal van het Département van Opvoeding, Wetenschap en Cultuur- bescherming te stellen regelen, ter plaatse onderzocht en beoordeeld door een rijwielband in aanmerking komen. Slechts indien de afstand van de woning tot de naast bijzijnde trein-, tram- of bushalte, vermeerderd met den afstand van de halte, waar men den trein, de tram of de bus verlaat tot het werk, meer bedraagt dan vijf kilometer (voor kinderen beneden tien jaar drie kilometer), kan afgifte van bonnen worden overwogen. De afstand van ten minste vijftien kilometer, die personen in de uitoefe- ning van hun beroep of bedrijf dage- lijks in doorsnede moeten afleggen, om een bon te kunnen verkrijgen, is thans tot twintig kilometer verhoogd. Bovendien zullen, indien het mogelijk is voor de uitoefening van de werk zaamheden gebruik te maken van een openbaar vervoermiddel, aan betrokke- nen geen bonnen meer worden ver strekt. Het bovenstaande is ook van toepassing bij het aanvragen voor bedrijfsfietsen. Met nadruk wordt er de aandacht op gevestigd, dat aan bovenstaande voorwaarden streng de hand zal wor den gehouden en dat eventueele ver- zoeken tot onthefîing daarvan terzijde moeten worden gelegd. In verband met de verandering in de voorschriften is voorts bepaald, dat aile aanvragen voor rijwielbanden, welke voôr i Juni zijn ingediend en op welke de verbruikers nog geen beslissing van den distributiedienst hebben ontvangen, afgewezen zijn. Voortaan moeten aile aanvragen voor rijwielbanden in de laatste week van elke maand wor den ingediend. Uitsluitend deze aan vragen zullen nog in behandeling worden genomen. Als overgangmaat- regel is bepaald, dat de aanvragen, welke in de maand Juni zijn inge diend, wel door de distributiediensten in behandeling zullen worden genomen. Deze aanvragen zullen echter volgens de nieuwe, hierboven omschreven voorschriften worden beoodeeld. de daartoe door dien Secretaris-Gene- raal aangewezen deskundigen. Hier- voor worden aan de belanghebbenden geen kosten in rekening gebracht. Tegen de beslissing van den des- kundige is geen voorziening toegelaten4 Vergoeding. Tenzij de inleveringsplichtige of wie hem vertegenwoordigt heeft verklaard afstand te doen van het recht op ver goeding van de metaalwaarde der ingeleverde voorwerpen, geschiedt de uitbetaling van de aan de rechtheb- bende toekomende bedragen, zoo spoe- dig mogelijk na de algemeene inleve ring, door den gemeente-ontvanger overeenkomstig de volgende maatsta- ven koper tegen f 40, messing tegen f 25, nikkel tegen f 120, tin tegen f 140, lood tegen f 10, legeeringen en dergelijke metalen tegen f 20, ailes per 100 k.g. 12 Tante Was ôpgestaan en wierp zich vermanend en predikend tusschen haar twistende lievelingen, terwijl Alex zich verslikte van het lachen. 't Was ook zoo onbeschrijfelijk komisch, de ernstige vaardigheid te zien, waarmee de oude vrouw de dieren terechtwees, alsof het kinderen waren. „Als die Multatuli in 'n automobiel kon rijden, zou hij bepaald iedereen omver rijden uit liefhebberij", lachte het meisje met innige prêt wat 'n vechtersbaas is dat Tante was uit haar humeur zij vond het jammer, dat dit lichtzinnige kind nu juist op den eersten morgen zulke wanordelijkheden moest zien. En zij had zoo gaarne met haar welopgevoed troepje willen indruk maken. Tante was wreveliger dan ooit maar zij zocht de oorzaak aan den verkeerden kant. Niet haar dieren waren er oorzaak van, haar dieren nimmer. „Je moest niet zoo hatelijk lachen, Alex, 't Staat altijd leelijk leedvermaak te toonen. En denk ook maar niet, dat dit een alledaagsche scène is de lieve dieren zijn uit hun gewone doen zij zijn niet aan vreemden gewoon „Ah zoo zei Alex, alsof haar een licht opging. Na het ontbijt werden de servetjes ingezameld. Alex bood haar hulp aan en nam de zachtmoedigste helft der bende onder handen. Met Byron was zij spoedig goede vrienden, hij likte haar hand en schoof zijn verstandigen kop lietkoozend tegen haar aan. Zij streelde hem en spra k hem vriendelijk toe. Tante's humeur verbeterde dadelijk, Maar toen zij in de vensterbaink zittend, haar vôeten zacht op Vondefe rug zette, die juist aandachtig z"m linkerpoot bekeek, zei tante zenuw- achtig en geërgerd „Maar Alex „Wat belieft u, tante, vroeg Alex argeloos. „Dat mag je niet doen Daar heb je 't recht niet toe. Denk je niet, dat een dier fierheid bezit en de vernedering,. welke je het daar aandoet, diep ge- voelt „0 zei Alex op gerekten' toon. „Ik zal het hem voortaan vragenT Tante beet zich op de lippen. Nu gingen zij eerst den patiënt bezoeken, het dier was wat beter en Alex streelde het medelijdend. Zelfs stopte zij het wat lekkers toe. „Alex Alex zei tante nu, „je hebt toch hart voôr de dieren „Zeker, ik houd van dieren, maar ik haat de menschen niet en ik bind de honden ook geen servfrtjes voor Tante draaide zich snel om. Dien morgen was het weer te slecht voor de oude freule om ha/ar gewone wandeling te maken. „Na het tweede ontbijt kûn je het dorp gaan zien als je wilt, Alex. Ik blijf thuis, je moet maar wat bezig- heden zoeken." Alex snelde naar haar kamer. „Dit weer te slecht Het is heerlijk Maar, weet je wat, Alex Het is 'n zwaar werk deze tante van je te bestudeeren. Daarom raad ikje, Alex van Forren, schrijf ailes op, opdat je* tegen 't eind het begin niet weer vergeten bent." Alex schreef haar eersten indruk neer. „Zij kan nog genezen wellicht I maar zij is stapelgek En daarna schreef zij naar huis. Deze brief bevatte dezelfde geloofbelijdenis. Voortaan zal ik elken dag de feijzoOndere toestanden opschrijven en u tvv.eemaal per week de brieven toe- eeraden Als het niet om Floris en om onztm jonker was, kwam ik met den vlugsten sneltrein naar huis. Aile viervoetige* dotjes en schatjes van tante Fee groeterr u, evenals uw beklagens- waardig docfitertje." Aldus eindi'gde Alex haar eersten stouten brief. Wonderlijke dagen braken voor het jongemeisje aan. Iedere dag deed haar nieuwe dwaas- heden der oude tante ontdekken en iedere dag zag zij iets nieuws in het karakter der grijze, menschenhatende freule. Zij teekende ailes getrouw op, maar toen zij dit een week had volgehouden, begreep zij er bij de herlezing maar weinig meer van. Zij vond ailes zoo onnafuurlijk en begreep zeer goed, dat al de uiterhjke dingen, welke zij waarnam, niet het ware karakter van haar zonderlinge taak verraadden. Tot nog toe had zij weinig van het dorp gezien en nog geen enkel lid der familie Ter Meer ontmoet. Freule Fee was lastig met al haar grillen en a'nvallen voortdurend legde zij beslag iqp het jonge meisje en kwelde haar «dan op allerlei wijze. Van'smorgens tOtt 's avonds moest zij belangstelling troontm voor dingen, die haar volkomen Ikoud ilieten, en zich bezig houden met die igéheele menagerie der oude vrouw. fcjj' :kende nu ook aile beesten bij den i, taiam, «wandelde met hen over het si or^plein en in den omtrek van het ka Kteel, in gezelschap, of liever onder toi nsidht van tante en luisterde met eni *jsilengeduld naar wat deze haar ver teilde .en voorlas. Maar het was een vre< sefiijk leven voor een vroolijk wez mit je àls Alex van Forren. Zij werd er bleek en stil van en liet het hoofdje hangen. „Wat scheelt er aan, Alex vroeg tante haar op 'n morgen. „Bevalt het je niet bij me „Neen tante Freule Fee had zich aan haar gewend en was niet ingenomen met het denk- beeld het nichtje nu reeds weer af te staan. En bovendien, zij wenschte van dat kind een aanhangster harer dwaze, ziekelijke begrippen te maken. „Waarom bevalt het je hier niet „Het is hier zoo stil „Stil Er zijn hier toch levende wezens genoeg „Maar men ziet geen mensch „Daar heb ik geen behoefte aan ik wil geen menschen zien Versta je, Alex Alex werd driftig acht dagen lang had zij gezwegen en zachtmoedig ailes geduld, maar tante werd van dag tôt dag erger. Zij zag in, dat onderdanig- heid en lijdelijke toegevendheid »iet de goede manier was om tante te genezen. En zij had er genoeg van ook dat was om gek te worden. „Maar ik wel, tante, barstte zij uit, „ik wil wel 'ns menschen zien zô6 houd ik 't niet uit. Ik dank er voor op mijn jongen leeftijd te worden opgesloten als een ziekelijke oude juffer, met wat honden en katten tot opbeurend gezelschap. Het leven is een groot geschenk en ik wil er van genieten. Ik beschouw het als een groote misdaad de wereld en de men schen te haten. Alex was bijna buiten adem van opwinding. Freule Fee keek haar met wijd opengesperde oogen aan, maar zwecg. „Hoort u, tante! Ik wil hier blijven, als ik u er een genoegen mee doe maar op voorwaarde, dat u mij meer vrijheid toestaat dat ik menschen mag zien en hooren en mij niet behoet te vernederen tot een uitsluitenden omgang met u en met redeloos vee. Het is toch te gek en te onge- looflijk, dat een denkend mensch genoeg zou hebben aan de vriendschap met het stomme dier. U praat er over als moest ik mij „verbroederen" met uw lievelingen, maar ik heb niet genoeg aan zulke sprakelooze con- versatie. Ik verlang naar menschen." „Wat wil je dan, Alex vroeg tante Fee. „Dat ik gezelschap mag ontvangen, met iemand van mijn jaren omgaan. En anders „Nu „Anders ga ik naar huis „Dat doe je toch niet zei tante vinnig, met een scherpen onderzoeken- den blik. „En waarom niet „Omdat het met de belangen van familie zou strijden, wanneer je voor- goed met je erftante brak," verklaarde de freule bits en dreigend. Alex trok haar neusje op. „Ga niet voort, tante. Dit is al voldoende nu wil ik niet meer blijven. Ja, ik durf wel oprecht te zijn. Ik zou niet graag de belangen van mijn arme broers schaden door een gril en het is heel jammer voor hen, dat onze ouders niet rijker zijn. Maar marna heeft ons niet tot huichelaars opgevoed en zij had innig medelijden met uw treu- rig alleen zijn. Zij dacht, dat jong levén u gelukkiger zou maken, en hield u voor zachtmoediger dan u bent en daarom liet zij mij gaan. Maar nu zal zij de eerste zijn die zegt welkom thuis kind. Want wat u niet begrijpt of niet begrijpen wilt, wij hebben elkander allen hartelijk lief." Tante Feeks kuchte onrustig. „Morgen ga ik naar huis teiug, verklaarde Alex kortaf en ging hcen. Tante Feeks zat eenzaam wel een (Vervolg op pag. 4.)

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1941 | | pagina 1