BIOSCOOP -
ïierjarige Handelsavo
SOLUTION
J. SIWITH -
ijpexi a:
H. TEUBI
Mi'
«H
43
HILDE I
ATILLA
TIBOR
AANGIFTE v;
Nieuwe Leerlin
Ook dàn
*3
Avondvoorstellingen 8 uur.
t A
Ver. tôt Plaatselijk Nut „Hoogezai
MAANDAG 1 Sept, van 7
DINSDAG 2 Sept, van 1
in de U.L.O. School te Sloo
Laat thans Uw
Welke dîstributie-bons zijn geldig
nog.
*3
44
44
*3
44
*3
*3
*3
*3
*3
43
43
43
43
43
43
43
43
44
43
43
43,
43
43
43
43
43
43
44
43
43
VRIJDAG 22, ZATERI
WOENSDA
in een stille,
mannen. De
de andere eei
De avontuurl
Korngiebel er
op de Donau
passagier in r
ketenen liefdt
Een romantis
op spannende
atmosfeer va
stroom Don:
Toègang 14 j
»^^^r5Pfx'fr>îï''"r5exjcX'cT®îx,<Tlcï' 1
van de
De eerste drie leerjaren vormen de officie
ding voor het Middenstandsdiploma,
Leerlingen, die met vrucht het zevende lee
lopen, worden zonder examen toegelaten. (Be
De lessen voor aile klassen begii
DAG 8 September, 's avonds 6.30 i
De Direci
daarvoor zijn wij speciaal ingern
nieuwste apparaat.
in fleschjes, vervaardig
Pararubber.
Noorderstraat 56
ELK DER
VOLGENDE
BONNEN
GEEFT RECHT OP HET KOOPEN VAN
BESCHIKBAAR PER PESOON
0 t/m
3 jaar
4 t/m
13 jr.
14 jr.
t/m
20 jr.
vol-
was-
senen
eenheid
33—4 Brood
33 Brood
33 Bloem
33 Vleesch
33 Vl.waren
33 Kaas
33 Eieren
33 Melk 1
Reserve
4 Rantsoenen
1 Rantsoen
Rantsoen Bloem, Brood of Gebak
Brood of Gebak
Rantsoen
1 Rantsoen
100 Gram
1 Stuks
l3/4 Liter
3 KG
Melk
Aardappelen
10 Augustus tôt en met 6 September 1941
Vleesch of VI. waren
Kaas
Eieren (geldig t.m. 13 Sept.
107 Algeineen 1 KG.
108 Algemeen 250 Gram
109 Algemeen 500 Gram
110 Algemeen 250 Gram
B Rijst 250 Gram
111 Algemeen 250 Gram
B Havermout 250 Gram
112 Algemeen 100 Gram
29—30 Boter
29-30 Vet
250 Gram
250 Gram
Boter
Boter met reductie
In tijdvak van één week
Rants.
Rants.
Rants.
Gram
Stuks
Liter
KG
In tijdvak van vier weken
Suiker
Koffie-Surrogaat
Jam
1
250
500
1
250
500
1
250
500
1
250
500
KG
Gram
Gram
Rijst
500
250
250
250
Gram
Havermout of Gort
500
250
250
250
Gram
Vermicelli of Maizena
100
100
100
100
Gram
In tijdvak van 18 dagen
Gram
Gram
Brood 100 gram Brood
Gebak 75 gram Beschuit, Wafels, Biscuits, Koekjes ôf 140 gram Specuiaas, Koek ôf 300 gram
Cake ôf 400 gram Gevuld Klein Kortgebak ôf 500 gram Gevuld Groot Korstgebak ôf 600 gram
Taart, Gebakjes
Bloem 70 gram Tarwebloem, -Meel, Roggebloem, -Meel, Zelfrijzend Bakmeel
Rijst 250 gram Rijst, Rijstemeel, -Bloem, -Gries, Gruttenmeel (Gemengd Meel)
Havermout 250 gram Havermout, -Vlokken, -Bloem, Aardappelvlokken
Gort 250 gram Gort, Gortemeel, Grutten
Vermicelli 100 gram Vermicelli, Macaroni, Spaghetti
Maizena 100 gram Maizena, Sago, Aardappelmeel ôf 100 gram Zetmeel, verwerkt in Pudding-
poeder of Puddingsauspoeder
Vleesch 100 gram Vleesch, gewicht van been inbegrepen
Vleeschwaren 75 gram gerookt of gekookt Vleesch ôf 75 gram gerookte Worstsoorten ôf 100
gram gerookte Worstsoorten ôf 125 gram Leverartikelen, Tongenworst, Nierbrood ôf 150 gram
Bloedworst
Jam 500 gram Jam, Siroop,* Honing, enz.
Voor de overige artikelen is het rantsoen gelijk aan de in bovenstaande lijst vermelde hoeveelheden.
ATTENUE! De volgende bonnen zijn na Zaterdag 30 Augustus niet meer geldig.
32 Brood (brood of gebak), 32 Vleesch (vleesch of vleeschwaren), 32 Bloem (bloem), 32 Melk I
(melk), 31, 32 en 33 Reserve (aardappelen), 31 eieren.
N.B. De bonnen 30, 31 en 32 voor KAAS blijven geldig tôt en met 6 September 1941.
De bonnen, welke van 31 Augustus 1941 af zijn geldig vërklaard, met uitzondering van die voor
Vleesch of Vleeschwaren, mogen reeds op Zaterdag 30 Augustus 1941 worden gebruikt. Het
kleinhandel
koopen van Vleesch of Vleeschwaren bij den
op Maandag en Dinsdag is niet geoorloofd.
Soort der kaart
Haarden en Kachels J.
K-
n J
Bon no.
01,
01,
05,
05,
01
02,
02,
06,
06,
t.m.
Brandstoffen één eenheid
Hoeveelheid per bon
Geldigheidsduur
tôt en met
1 eenheid vaste brandstof
1 eenheid turf
1 eenheid vaste brandstof
Dec. 1941
Dec. 1941
Dec. 1941
Dec. 1941
Dec. 1941
31 Aug. 1941
1 Mei 1942
anthracietnootjes
gemerkte bonnen
Van 1 Augustus t.m. 31 Augustus 1941 geven de met „generator-anthraciet
gemerkte bonnen recht op het koopen van een hectoliter (maximum 75 kg.)
V of 50 kg. turfeokes, terwijl de met „generator-turf achtste période"
gedurende dit tijdvak recht geven op het koopen van 50 stuks baggerturf.
ANDERE GELDIGE BONNEN
ZEEP Gedurende het tijdvak van Maandag 4 Aug. tôt en met Zondag 31 Aug. a.s. geeft de met
,,106" genummerde bon van de „bonkaart algemeen", alsmede de met „A, Zeep" gemerkte
bon van de zeepkaarten p en q, welke respectievelijk aan kinderen beneden den leeftijd van
twee jaar en van een leeftijd tusschen twee en acht jaar, zijn uitgereikt, recht op het koopen
van 150 gram toiletzeep (nieuwe samenstelling) of 120 gram huishoudzeep of 200 gram zachte
zeep (oude samenstelling van vôôr 1 Jan. 1941) of 150 gram zachte zeep (nieuwe samen
stelling van na 1 Januari 1941) of 300 gram zachte zeeppasta of 250 gram zeeppoeder of
600 gram waschpoeder.
Gedurende bovengenoemd tijdvak geeft de met „A Toiletzeep" gemerkte bon van de zeepkaart
p, welke aan kinderen beneden den leeftijd van twee jaar is uitgereikt, recht op het koopen
van 75 gram toiletzeep van de oude samenstelling.
SCHEERZEEP: De bon K van de textielkaart geeft van 1 Mei tôt en met 31 Augustus recht
op het koopen van 50 gram scheerzeep of een tube scheercrême dan wel een pot scheerzeep.
HONDEN- EN KATTENBROOD: Bon 16 van de voederkaart voor honden geeft van 1 t/m
30 Sept, recht op het koopen van een hoeveelheid hondenbrood al naar gelang de groep Op
bon 16 van de voederkaart voor katten wordt voor dezelfde période l'/2 kg, kattenbrood
beschikbaar gesteld.
PETROLEUM De met 13 genummerde bonnen van de bonkaarten M en O geven van 11
Augustus tôt 6 October recht op het koopen van twee liter petroleum voor kookdoeleinden.
Officïele iVIededeling.
„K W I E K"
Competitie indeling, seizoen
1941-1942.
Afd. II Eerste klasse B
Meeden, S.T A., Nieuw Buinen 2,
Musselkauaal 2, Stadskanaal 2,
Kwiek, D.W.Z., H.S.C. 3, Veen-
dam 3.
Tweede klasse C:
Siddeburen, Froombosch, HSC 4,
F.V.V. 3, Kwiek 2, S.G.V. Hoo-
gezand 3, Zuidbroek 2.
Derde klasse C
Froombosch 2, Siddeburen 2,
Froombosch 3, N. O. V. O. 2,
Kwiek 3, Zuidbroek 3.
De adspiranten die hun photo
voor 3 September niet bij den
secretaris hebben ingeleverd kun-
nen niet worden opgesteld,
Programma voor 7 Sept
Adspiranten
KwiekHoogezand (3 uur).
De Secretaris
M. Scheen.
Bond van
Plattelandsvrouwen.
Afd. H.—S.
Woensdag 3 Sept, j's avonds
7 uur houdt Mevrouw Sytstra
een bespreking over het boek
„Stiefmoeder Aarde" uit de
Wiarda kroniek. Daar wij Mevr.
Sytstra kennen uit haar lezing
over: „Madame Curie", ver-
wachten we een mooie avond.
De vergadering wordt gehou-
den in 't Café Prins.
Officieele Publicaties
Een kinderjasje
Inlichtingen op werkdagen des
voormiddags tusschen 9 en 11
uur, politiebureau achter het
gemeentehuis te Hoogezand.
SAPPEMEER 22- 28 Augustus.
Geboren Hendrik, z.v. Marti-
nus Deisz en Annechien Duur-
sema Roelof Johannes, z. v.
Theodorus Johannes Lieberom en
Alida Anna Swart Klazina, d.v.
Jan Robert Leemhuis en Geer-
truida Nieborg, beiden wonende
te Hoogezand.
Ondertrouwd Jan Steenman,
oud 24 j., wonende te Meppel
en Gilke Graanstra, oud 21 j.,
wonende te Sappemeer, onlangs
te Norg; Aile Menkema, oud 31
j., weduwnaar van Jantje Dijkstra,
wonende te Hoogezand, onlangs
te Sappemeer en Fempje de
Graaff, oud 35 j., wonende te
Hoogezand, onlangs te Sappe
meer.
Getrouwd Hiljo Keizer,
wonende te Slochteren en Neeltje
Scheeringa, wonende te Sappe
meer.
Overleden Roelof de Boer,
oud 56 jaren, echtgenoot van
Leentje Wijnsema, wonende te
Sappemeer.
HOOGEZAND, 22-28 Aug.
Geboren Zwaantje.d v. Poppe
Hoving en Tijtje Wiltjer, Krops-
wolde Susanna Elisabeth, d.v.
Wicher Gerh. Swart en Bernar-
dina H. Teuben, Martenshoek
Kornelis, z.v. Théo Jan Waijer
en Poulina Brink, Westerbroek.
Ondertrouwd Evert Taaijke,
Kiel en Anna Graler, Martens
hoek Bernard van Gils, Delft en
Maria Alida Mellink, Foxhol.
Getrouwd Watze Struik en
Klazina Derk. Woltman Jelis
Kuntkes en Menje van Loenen.
Overleden Alberdina Jacoba
Tiedens, 70 j., ongehuwd.
SLOCHTEREN 21—27 Augustus.
Geboren Berend, z.v. H. v.d.
Woude en G. van Santen, Over-
schild Tonko, z. v. F. Tonkes
en M. v. Oosten, Harkstede.
Ondertrouwd: K. Thoma, 23
j., Kolham en I. C. F. Zoet, 21
j., Groningen.
Overleden Hendrik Brondijk,
oud 71 j., echtgen. v. H. Mulder,
Siddeburen, Verbeterd bericht
Maria Begeman, oud 63 j.,
echtgen. v. j. Bouma, Slochteren
Geertruida Dieters, oud 47 j
ongeh., Slochteren (overleden te
Zuidlaren) Hindrik Kloosterhuis,
oud 81 j., echtgen. v. G. Veen-
huizen, Scharmer.
Predikbeurten.
Herv. Gem.
Sappemeer: geen dienst.
Hoogezand v.m. 10 uur ds
Schrnidt. Extra Coll.
Kielwindeweer: v.m. 10.30 uur
ds. Wasch.
Kropswolde v.m. 10 uur, de
heer Koppers.
Westerbroek: n, m. 7 uur, ds
Smids v. Harkstede.
Engelbert: v.m. 10 uur, ds
Kruizinga.
Harkstede-Scharmer v.m. 10
uur, ds. Smids.
Kolham v.m. 10 uur, ds. mr.
J. Schoenmaker.
Slochteren: v. m. 10 uur
ds. Kwint. (Doop).
Schildwolde: v.m. 9.30 uur,
ds. Zuiderduyn.
Hélium v. m. 9.30 uur, ds.
Politiek.
Noordbroek: v.m. 10 uur, ds.
Willemsen.
Doopsgez. Gem.
Sappemeer: n. m. 7 uur, ds.
R. de Zeeuw.
Geref. Kerk.
Sappemeer: v. m. 9.30 uur
en n.m. 4.30 uur, ds. W. Tom.
Foxham v. m. 10 uur, cand.
Wigboldus.
Evang. in en tefi bate
der Ned. Herv. Kerk.
Winkelhoek Sappemeer v.m.
9.30 uur, de heer W. Weerts
van Slochteren n.m. geen dienst.
Schaaphok v. m. 10 uur, de
heer Blauwwiekel.
Bapt. Gem.
Hoogezand Beukemastr. v.m.
9.30 uur en n.m. 5 uur, Diensten,
n.m. 7.30 uur Jeugddienst.
Foxhol v.m. 10 uur, en n.m.
6 uur, Evang. Wolters. n.m. 8
uur, Jeugddienst.
Geloofsgemeenschap Leger des
Heils Zondag v.m. 10 uur,
Heiligingsdienst n.m. 7.30 uur,
Evangelieprediking. Leider den
heer A. Visscher Woensdag
8 uur, Hosannadienst. Leider
den heer H. Pauwels.
Plaatselijk Nieuws.
Sappemeer. De Commissie
van Beheer van het Gemeente-
gasbedrijf heeft tôt den raad het
volgende schrijven gericht:„Hier-
bij heb ik de eer U mede te deelen,
dat in de vergadering van de
Commissie van Beheer van het
gemeentegasbedrijf op 20 Aug.
1941 besloten is over te gaan tôt
het bouwen van een gashouder
ten behoeve van het bedrijf, aan-
gezien de tegenwoordige gas-
bergruimte te klein is geworden
en één van de beidegashouders
zich in een dusdanig slechten
toestand bevindt,dat vernieuwing
noodzakelijk is.
De geraamde kosten zullen
f 40.000.bedragen".
In zijn zitting van gisteravond
heeft de raad dienovereenkom-
stig besloten.
Delange.donkereavonden
naderen weer met al de gevaren,
die daaraan zoowel in huis als
daarbuitenzijn verbonden. Maan-
dagavond vooral hebben wij
daarvan reeds een voorproefje
gehad en niet weinigen zijn het
geweest, daarop nog niet ver-
dacht, die toen nauwelijks aan
een ongeval zijn ontkomen.
Tegen die gevaren afdoende
maatregelen te nemen is onder
de huidige omstandigheden wel
niet mogelijk. Zaklantaarns hel-
pen iets, doch de verplichte af-
scherming maakt die hulp schier
problematisch. Een ander hulp-
middel en daarop- wenschen
wij even de aandacht te vestigen
is het wit verven van trottoirs
en schuttingen. De vorigen win-
ter hebben wij daarvan hetgroote
nut ervaren en verwacht mag
worden, dat ze ook in den
komenden winter als een licht-
baken zullen zijn op ons duistere
pad. De gemeentebesturen, of,
juister gezegd, de burgemeesters
zullen ook thans weerdoen wat
noodig is en gewenscht. Ook het
publiek, speciaal de voetgangers?
Zullen dezen ook zooveel moge
lijk de wit geschilderde plaatsen
mijden, ten einde den levensduur
daarvan te verlengen In aller
belang meenen wij goedtedoen
daarop thans reeds de aandacht
te vestigen en ieder op te wekken
in dezen zijn plicht te doen.
In de Woensdag gehouden
gemeenteraadszitting werd eer-
vol ontslag verleend aan den
heer K. Kreuijer, wegens benoe-
ming tôt hoofd der school te
Woudbloem, werd de heer H.
van Heuvelen op zijn verzoek
overgeplaatst van de o l school
te Borgweg naar die te Schild
wolde en werden benoemd tôt
onderwijzeressen te Schildwolde
mej. Entjes, te Slochteren mej.
Rotgers en te Woudbloem mej.
Steenhuizen.
De in hôtel Huizinga gehouden
damwedstrijd tusschen de dam-
clubs „Houdt Stand" te Hooge-
zand-Sappemeer en „Groningen"
bracht den volgenden uitslag
zoodat „Groningen won
13-7.
met
De waardevolle sik en hoe
ze behandeld moet
worden.
Hooqezand. Aan den Heer
A. A. Lamberts, leeraar in de
.lichamelijke oefening aan de
G.H.B.S., thans werkzaam als
inspecteur voor de lichamelijke
oefening, is op zijn verzoek ter
verdere waarneming van laatst-
genoemde functie verlenging van
verlof met stilstand van wedde
toegestaan voorloopig tôt 9 April
1942.
Tôt tijdelijke leeraren aan
de G.H.B S. voor het schooljaar
1941 1942 zijn herbenoemd a.
J. D. B. Lammerts tôt leeraar in
de Fransche taal, b. P. M. Bruins
tôt leeraar in de Staatshuishoud-
kunde, c. Mr. W. J. Benes tôt
leeraar in de Staatsinrichting en
d. K. W. de Grooth tôt leeraar
in de lichamelijke oefening, zulks
met ingang van 16 Juli 1941 tôt
9 April 1942.
Daar de keuken en keu-
keninrichting van het gemeente-
lijk internaat niet meer voldoen
aan de eischen, die daaraan thans
moeten worden gesteld en even-
min het materiaal, zoodat ver
nieuwing der keuken en der keu-
keninstallatie ook uit economisch
oogpunt dringend noodig, heeft
de raad gisteravond besloten
daartoe over te gaan.
De kosten worden resp. op
f 6000.— en f 3500.— geschat.
Eveneens alom het restant van
de geldleening van f 125000, op
1 Dec. 1931 tegen 43/4% voor
den duur van 10 jaren gesloten
met de N.V. Veenkolon. Levens-
verzekering Mij ten behoeve van
de uitvoering van werken in het
Oosterpark, in de Kielsterstraat
en in de Vari Royenstraat, welk
restant f 89000 bedraagt, af te
lossen, een aflossing, die kan
worden bestreden met de op-
brengst van verkochte bouwter-
reinen en afgeloste hypotheken,
waarvoor ruim f 93000 beschik
baar is en b om tegen maximaal
4 pCt. een nieuwe leening aan
te gaan van f 80000, noodig ten
behoeve van werken, die in 1939,
1940 en 1941 geheel of gedeel-
telijk zijn uitgevoerd. Hiertoe
behoren o.m. de aankoop van
brandblusch- en reddingsmidde-
len, de verbetering der walbe-
schoeing-Eendrachtsweg de kos
ten van aanleg der algemeene
begraafplaats, waarvoor resp.
f 5683,96, f 10528,25 en f 46841.01
benoodigd is geweest.
gemeentebegrooting
heeft de volgende
- De
over 1940
ejndcijfers
Gewone Dienst. Uitg. f 662.279.99
ink. f 656.745 01, nadeelig saldo
f 5534.08.
Kapitaal Dienst. Ink. f 266.482 24,
Uitg. f 264.870.57, voordeelig
saldo f 1611.67.
Het Openb. Slachthuis sluit
voor den Gewone Dienst aan
ink. en uitg. met f 92669.91 w.o.
een nadeelig saldo van f 879.84
en Het Gemeentelijk Internaat
met f 88196.32 w.o. een voor
deelig saldo van f 116.42, na
uitkeering aan de gemeente van
f 18624.94 als dekkingstekort
voor de exploitatie van de
G H.B.S.
Tôt de lste klasse van de
Rijkskweekschool voor Onder-
wijzers(essen) te Groningen zijn
o.m. toegelaten de jonge dames
J. H. Lamein en A. G. Pettinga,
beiden te Kalkwijk-Oost.
Slochteren. Met ingang van
1 Sept, is benoemd tôt hoofd der
Ger. school, alhier, de heer M.
Borsten, onderwijzer te Win-
schoten.
Uw glas vullen met voile melk
van hoog vetgehalte is ook in
dezen afroomtijd nog mogelijk.
De inelkgeit viert nu zijn triom-
fen over de koeien. Aile koemelk
werd met ingang van 1 Augustus
ten voile afgeroomd. Maar de
niclk van de sik wordt niet ont-
vet.
Hebt u reeds zoo'n kleine,
gianzend witte „melkkoe", die
5 en meer Liters melk per dag
geeft Bè, bè, bè" roepsters van
8 weken oud worden aangebo-
den voor plm. f 15.
De geit is nog nimmer zulk
een geliefdkoosd en gewaardeerd
personage geweest als nu. Een
vriendelijke behandeling en lief-
devolle verzorging stelt ze zeer
op prijs en als belooning daarvoor
laat ze een hooger aantal liters
kostelijke melk in uw melkemmer
stralen.
Ze houdt net als de mensch
van een frissche kamer. Zorgt
men daarvoor niet, dan stijgen
ammoniak en andere gassen uit
de geitenmest op. Deze lucht
ademt het dier voortdurend in
als niet voor regelmatige reini-
ging van den stal gezorgd wordt.
Ze kan zeer slecht tegen vocht
en gevoelt zich in een vochtige
stal even onbehaaglijk als u in
een natte jas en natgeregende
broekspijpen.
De geit is een vroolijke Fran-
cina. Ze staat op stal niet graag
aan een kort touwtje. Als er
ruimte is dan is het goed om
haar in het hok te laten rond
loopen. Men komt dan tegemoet
aan de dartele natuur van het
beest.
Men doet verstandig om de
geit zoolang mogelijk, ook op
stal, groenvoer te laten smullen.
Gras, klaver en lucerne vindt ze
een lekkernij waardoor haar
gezondheid behouden en bevor-
derd wordt.
Later in het jaar wordt het
groenvoeder wel wat kort. Maar
dan is, door een iets grootere
oppervlakte te maaien, toch wel
aan de eetlust van dit vriende
lijke huisdier te voldoen. Naast
hooi en boonstroo bekomt dit
groenvoeder het dier best. Sui-
kerbieten en de bladeren ervan
geve men niet meer dan hoog-
stens 2 kg. per dag. Voedert
men bij dit bietenvoedsel flink
wat hooi en boonstroo dan zal
de melksmaak toch goed blijven.
Als in den wintertijd de storm-
wind om het geitenhok buldert
en Het groenvoer op is, dan is
het noodig, dat de geit elken
dag l5/8 2'/2 kg. droog voer
in haar schotels krijgt opgediend.
De grootste helft daarvan moet
een hooisoort zijn. Naast dit
hooi late men het sik}e boonstroo
of schimmelvrij erwtenstroo
knabhelen.
Als sappig voer kan een groote,
flink melkgevende geit hoogstens
3 kg. voederbieten of wortelen
per dag gegeven worden.
Bezit men deze producten niet,
dan kan men haar hoogstens
1 kg. rauwe aardappelen of aard-
appelschillen laten oppeuzelen.
De giftige kiemen houdt u er
dan wel buiten.
Op vaste tijden moet haar een
smakelijke maaltijd worden be-
reid en in geen geval moeten
lekkere hapjes tusschen de voer-
tijden in gegeven worden omdat
ze anders onrustig wordt. Dit
schaadt de melkopbrengst.
Een geit drinkt slechts weinig.
Toch moet elken dag gelegen-
heid tôt een frisschen dronk ge
geven worden.
Als u ziet, dat stamboekgeiten^
met een melkgift van 2'/24 en
meer liter per dag te koop wor
den aangeboden voor f 90—150,
dan zult u begrijpen, dat het de
moeite loont om een guitige geit
in de wei of het hok te laten
rondspringen.
Heeft moeder de geit gelamd,
dan heeft men veelal 2 jonge
dartelende diertjes er bij. Be
halve een groote attractie voor
de kinderen, is een geit ook de
leveranciere van voile vetrijke
melk, die uw maaltijd verstevigt
en u doet stralen van gezond
heid. N.P.G.Crt.
tientallen jaren sterk afgenomen.
Nederland is het land met het
laagste sterftecijfer van West-
Europa. In het bijzonder de zui-
gelingensterfte, die steeds een
groot percentage van het totaal
aantal sterfgevallen in een land
uitmaakt, is in ons land sterk
afgenomen.
Merkwaardig is het wel, dat
de zuigelingensterfte bij jongens
grooter is dan bij meisjes. Het
jongensoverschot bij pasgeboren
bestaat (in ons land worden 105
tôt 106 jongens geboren tegen
100 meisjes), verandert reeds in
het eerste levensjaar in een
meisjesoverschot. Het schijnt dat
jonge mannelijke kinderen gevoe-
liger zijn voor kinderziekten, dan
jonge vrouwelijke kinderen lit
ieder gëval schijnt het „zwakke
geslacht" op jeugdigen leeftijd
meer weerstand tegen ziekten te
bezitten dan het jeugdige „sterke
geslacht Op deze wijze ontstaat
een vrouwenoverschot. Zoo be-
stond de bevolking van Nederland
in 1937 voor 50.1 pet. uit vrouwen
en voor 49.9 pet. uit mannen.
In het algemeen kan men zeg-
gen, dat de sterfte in de zotner-
maanden het laagst is, en hooger
wordt in de wintermaanden. De
maand Maart vertoont meestal
de hoogste sterftecijfers, terwijl
van de zomermaanden met een
gemiddeld lager sterftecijfers dan
de andere maanden van het jaar,
Augustus meestal de kroon spant
met het laagste gemiddelde sterf
tecijfer.
Als men de gemiddelde sterfte-
frequentie in 1937 per maand op
100 stelt, dan was de sterfte in
Augustus 1937 slechts 78, in
Januari van datzelfde jaar bedroeg
de sterfte echter ongeveer het
dubbele van die in Augustus, te
weten 160.
In de wintermaanden schijnen
de koude en het vocht ongunstig
in te werken op den mensch.
Hierdoor worden vooral de adem-
halingsorganen, zooals de longen,
aangetast.
De weersomstandigheden zijn
van invloed op de sterfte. Door
het Amsterdamsche Bureau voor
de Statistiek werd in de jaren
1906 en 1908 het sterftecijfer
vergeleken met het weer. Lage
temperatuur gaf een hoog sterfte
cijfer. Ook de barometerstand
bleek van invloed te zijn op de
algemeene.sterfte. Hoogere baro
meterstand gaf een lagere sterfte,
al was de barometerstand veel
geringer dan die van dethermo-
meter.
In de strenge wintermaanden
van 1940 was het sterftecijfer
36 pet. hooger dan in de over-
eenkomstige maanden van het
voorafgaande jaar.
Er is een nieuw aardappelras
ontstaan, genaamd Nederland,
vroeger aangeduid aïs N 48a, uit
een kruising van de Breedblad
Eersteling (Moeder) met het Ber-
likumer Geeltje (Vader). Het
gewas heeft een vlugge ontwik-
keling, tamelijk veel loof en is
vroeg rooibaar
Terwijl het loof nog groen is
levert de Nederlander een knol,
die als vroege aardappel reeds
zeer bruikbaar is. Met den tijd
van rooien staat de Nederlander
tusschen den Eersteling en den
Eigenheimer. De knol is mooi
van vorm, rond geel van schil
en vleesch. De smaak wordt zeer
geprezen alsook het voorkomen
op schotel. De Nederlander is
niet zoo „slap" als de Eersteling
en heeft als consumptieaardappel
meer den aard van den Eigen
heimer. Uitgerijpt is hij zeer
bloemig en kookt gemakkelijk
stuk. Deze nieuwe aardappel kan
ook nog in de herfst worden ge-
geten. Men zou het ras kunnen
betitelen als vroege binnenland-
sche consumptieaardappel.
Augustus de gezondste
maand van het jaar.
Het sterftecijfer, d.w.z. het
aantal sterfgevallen per jaar, be-
rekend per 1000 levenden, is in
Nederland, gelijk trouwens in de
meeste andere landen, de Iaatste
door
KURT FRôHLICH.
Zeker is het al twintig jaar
geleden, dat mijn vriend, den
destijds wereldberoemden violist,
Boris Bordilow in Weenen door
een auto werd gegrepen
Ik had .mijn vriend op een
kunstreis vergezeld en was trots
zulk een vriend te bezitten. Ik,
die zélf toch zeer goed viool
speelde, wist maar al te goed
wat zijn spel te beteekenen had.
Zijn spel zou de wereld geluk-
kig kunnen maken.
Zijn spel getuigde van groote
dingen, van een nieuwe wereld,
die in vervulling zou gaan, ééns,
als de tijden gekomen zouden
zijn. Soms kan ik mijn viool in
mijn handen nemen en denken
aan ailes wat zich toen heeft
afgespeeld. Hoe mijn bescheiden
kunnen hem gered heeft en be
houden voor die honderdduizen-
den, die hij de oogen geopend
heeft voor een nieuwen tijd door
het lied van zijn viool.
Toen wij Boris Bordilow in
den ziekenauto droegen leek het
mij en allen die van het ongeluk
getuigen waren, dat de dood dit
leven al gegrepen had. Maar in
het ziekenhuis hoorden wij, na
eindeloos wachten De dood zou
geen offer vragen, Boris zou blij
ven leven, maarer was maar
een kleine kans dat het licht van
zijn oogen gered zou kunnen
worden
De professor ging. Blind
Deze man blind Voor wien een
leven zonder oor, een leven zon
der oog niet denkbaar was. Deze
man, die zonder kleur en zonder
toon niet zou weten te bestaan.
Dagelijks heb ik aan zijn bed
gezeten. Dagelijks heb ik zijn
slanke handen zien glijden over
de bloemen, die hem bijna ieder
uur gezonden werden. Onbewust
van den ernst van zijn toestand
nog. Eenmaal heb ik het gewaagd
TELE]
DE BLINDE
Banden Vulcanis
zingen voor Albert en ook voor papa."
„Je liebt niet altijd hier gewoond,
is 't wel, Mara f"
Mignon gliinlachte verstrooid. „Neen,
Alex, de dokter woonde een klein uur
hier vandaan. Ik was zestien jaar, toen
wij hierheen verhuisden. Het is hier
prettiger, hoewel ik zeer aan het oude
huis gehecht ben en nog meer, nog
veel meer aan moeders grafMaar
ik ga daar dikwijls lieen."
Alex keek haar verbaasd aan.
„Is mevrouw Ter Meer dan je marna
niet Ben jij maar een halve zuster
van Albert
Mara schudde droef-peinzend het
mooie hoofdje.
„Hij is in 't geheel geen broer van
mij, zelfs geen familie. Hij is mijn
pleegbroer. Niemand weet het hier,
behalve freule Fee. Marna heeft niet
gaarne, dat ik er over spreek, zij be-
schouwt mij als haar eigen dochter.
O niemand weet zoozeer als ik, hoe
goed en hartelijk zij is.
Alex brandde van nieuwsgierigheid
en belangstclling.
„Maar Mignon wat ben je toch
'n geheimzinnig wezen
„Met andere woorden Mignon,
wie ben je eigenlijk en waar kom je
vandaan
„Neen, zoo racen ik het niet
„Nu, ik heb geen reden om mijn
naara en mijn geschiedenis te verzwij-
gen. Ik ben niemand anders dan een
aangenomen kind en wees. Mijn vader
is al lang dood, hij stierf van gebrek
en melancholie moeder volgde hem
na eenige jaren en ik stond alleen als
tienjarig kind, bijna hulpeloos. Ik had
mets
Dokti
mij e
zij al
ik aa
niems
Mi
romai
nog i
J?
aan.
Mi
en v
Zoo
kruin
bleek
halen
niets
vinge
uren
wrak
Va
moed
haar
van
door
Fr
van
ailes,
meda
al de
mens
bittel
linge
valse
Vol
zich
troos
M
Dr
31 Augustus tôt en met 6 September 1941.
'/a
72
21 Augustus tôt en met 6 September 1941
10
1
1
100
1
7
3
20
1
3
100
1
3'/2
3
24
1
3
100
1
3
20
1
3
100
1
250
250
500
500
500
500
500
500
BRANDSTOFFEN
n n n K.
Centrale Verwarming L.
Kookdoeleinden M. en N.
03
03,
07
07,
11
04
08
04 FK
n
n jj
n
H
achtste période"
Gevonden voorwerpen.
Burgerlêjke Stand.
ZONDAG 31 Aug. 1941.
D A M M E N.
„Houdt Stand" „Groningen"
J. Plukker i A. Ôkkens i
R. A. Jongman o M. J. Kuijpers z
H. Pot o F. Mulder z
H. Jongman z L. Bonthuis o
H. Xilman o R. Hoeksema z
B. Hekert o P. Mertens z
J. Hulsebos o A. Dijkema z
K. van Bon 2 J. Martens o
P. de Wit o J. J. Scholten 2
H. W. Kuipers 2 E. Upema o
Totaal 7 Totaal
1 j
Een nieuw aardappelras.
