voor Landbouw, Handel en Nijverheid Na vijftien jaar. Verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS Malve Bertram. 45e Jaargang ZATERDAG 11 NOV. 1933 No. 90 PRIJS DER ADVERTENTiENj: Van 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent. Rubriek: Vraao en Aanbod 40 cent. Uitoave VAN J. G. DIJKHUIS, SAPPEMEE8. Tel. Int. No. 214. Postrek. 171219. ABONNEMENTSPRIJS i Per 3 maanden 60 cent Franco per post 75 cent BI vooruitbetaling. Bf dit blad behoort een Blvoegse). (Nadruk verboden) Toen heden voor vfftien jaar het gelui van de klokken bet gedonder van bet geschut verving, hebben wj gcmcecd de hel te hebben verlaten en aan de poorten van den hsmel te staan. Deze oorlog, ondernomen om de belagers van de wereld vrede onscbaddfk te maken, zou de laatste oorlog geweest zfn. Geweld zou worden vervangen door redenafver door welwil lende samenwerking. Het einde was ge komen van een maatscbappelfk stelsel, dat zichzelf had overleefd en in z|n afichuwslfke consequenties zfn onrecht matigheid bad bewezen. Met het élan, dat past bf den polsslag van den modernen tj|d, zouden de leiders der volken zich opmaken om den ouden toestand te i'qul- deeren en de nieuwe vormen te scheppen voor de rechtvaardige en geweldlooze samenleving. Staatshoofden en diplomaten, volksvertegenwoordigers en vertrouwens mannen der organisaties, bedrffsleiders en afgevaardigden der arbeiders zouden de handen ineenslaan om de uitgeputte wereld de rust en den welstand voor te bereiden, welke haar als uitkomst van dezen ver- scbrikkelfken str|d toekwamen. Kunnen wf anders dan met bitterheid terugdenken aan dat oogenblik, dat ons met zin schijn van verademing heeft begoocheld? Moe andere ie alles uitgekomen dan we toen dachtenHet weergaloos ifden, de foltering en de dood van millioenen, de ontwrichting, waarbl gansch de aarde uit baar voegen gerukt is, tevergeefs, tevergiifi is fctt alles geweest. Het offer is 5 mteioos gebracht. Wf zfn niet, gelik ons steeds maar werd voorgespiegeld, door de verschrikkingen van den oorlog tot de zegeningen van den vrede geraakt. De verschrikkingen van den vrede sin het, waarmee de oorlog ons beeft gezegend. De oorlog, die thans in de gedaante van terreur en guerilla tuszehen ds burgers van ié zelfde land woedt en die ais ds slang van Lerna twee nieuwe koppen terug krlgt voor elke, die men bem afslaat, groeit in monsterlflcoeid. Politiek neemt allengs mser den vorm van de misdaad aan. Terwll de ellende uit den tijd van de broodkaarten en bonnen verbleekt bl de nlpende crisis- verschlnselen van thans. Ni vlfiien jaar.... danken en iofzingen voor den wapenstilstand, we kunnen het niet meer. Weer wachten we af, of uit den zonderlingen oorlog, waarin we nu zin verwikkeld geraakt, eenmaal een vrede zal ontstaan, die werkellk verademing en ont spanning zal brengen. Wanneer zullen de klokken thans luiden Gelooven wl nog in klokkengelui En wederom zfn er die 't weten. 'Die hoofdschuddend zeggen: hadden ze dit of dat maar gedaan 1 Die dezen de schuld geven of genen. Die nogmaals uit de teekenen des tlds afleiden, waarheen bet met deze wereld zal gaan. Het is duidelf k, dat dit zal gebeuren of dat. De geichic denis volgt immers in baar ontwikkeling fzeren wetten! O.-getwffeid, profeten, ge hebt gelik: de geschiedenis völgt fzeren wetten. Zf is inderdaad een rekensom of een chemisch proces. Ondanks de verbfsterende verras singen, welke zf ons brengt, staat dit vast. Alleen dit is het noodlottige: dat er in dit proces zco ontstellend veel voor ons onnaspeurlfke en onberekenbare fictoren meewerken. Het komt altfd anders uit dan wf denken. De wind waait altfd uit een anderen hoek. Telkens slaat bet weer om, juist als wf ens op bestendiging hebben voorbereid. Maar deze grilligheid is slechts schfn- baar. Na vf ftien jaarhet is anders geloopen dan wf ooit hadden kunnen ver moeden. En bet zal ook nu weer geheel anders uitloopen dan we op dit oogenblik hopen of vreezen. Toch is het geloopen zooals het moet. Toch zal het ook nu weer loopen zooals bet moet. Er bestaat geen hokus-pokus of tooverf. Wf zfn er aan gewend uit een larve een kikker te zien voortkomen en uit een pop een vlinder. Ook dit Ifkt tooverf en toch weten we, zocdra wf een pop in een doosje sluiten, dat wf bf bet openen een vlinder zulien vinden. Het is bet automatisch proces van de natuur. Nu staan we versteldwe hebben vijftien Jaar geleden den vrede in een doosje ge daan en wat er thans uit te voorschfn komt, ifkt hoegenaamd niets op wat we er in deden. De nieuwe gedaante der wereld beangstigt ons. Wat zal er uit voorkomen I Altfd iets anders dan we verwachten, maar altfd ook juist dat wat als nood wendig gevolg van bet bestaande te ver wachten zou zfn. Ais we alle factoren kenden I Alleen bet opzienbarende ia het, wat we bemerken. Maar wat er stiizwf- gend leeft en groeit en broeit, ondergronds, in het bewustzfa der massa, in de hoofden en harten der ongetdden, ontgaat ons. Toch werkt dit alles mee aan de gedaante verwisseling der aarde, welke baar oude, getrouwe gang volgt, haar voorgeschreven door innerlfke, onveranderlfke wetten. Laat ons versteld staan, maar veront rusten wf ons niet. Verwonderd maar nooit ontgoocheld ttaren wf naar bet schouwspel van wat is en worden zal, het schouwspel van het zich Immer hervormend leven, waarin wf zelf zco van ontzettend nabf zfü betiokktn. H. G. C. VOETBAL H. S. C. I—Muntendam 1. Zou „H.S-C." de eerste helft der competitie ongeslagen blf-ven? Dit is de vraag welkt de voetballiefhebbers in onze plaatsen de laatste weken bezig houdt. Het antwoord hierop is thans aan de spelers 1 De eerste helft wordt morgen afgesloten met den wedstrfd h. S. C.—Muntendam, te spelen in het Sportpark te S3ppemeer. De kampioenen van bet vorig jaar, die tot dusver met erge onvolledigheid hebben te kampen gehad, kunnen rog niet op dreei komen en bezetten thans een minder eervolle plaats op de ranglf st. Afgaande hier op zou men gemakkelflk geneigd zfn H.S-C. een zacht „kostje" te voorspellen. Wf deelen deze meening echter niet en zfn er van overtuigd dat ze-H. S. C. voor een zware taak zullen stellen, vooral nu ze meer vol ledig in 't veld zullen verschfnen. Laat dit de kraaien dan ook inspireeren tot een uiterste krachtsinspanning, jongens, tracht de mooie voorsprong op de concurrenten te behouden en zoo mogeifk te vergrooten. Het voetbal minnend publiek leeft thans geheel met jullie mee. Stelt hun dus niet teleur 1 We vestigen er nog de aandacht op dat de kaarten voor werkloozen tegen ver minderden ptfs uitsluitend worden afge geven 's morgens van 10-11 uur aan de contróle. 's Namiddags worden deze niet verstrekt. 4.45: „Vervo gens Vaz Diaz met Sp/t^tresultaten". 't Wordt 8 uur, dqsh dan geeft V. D. ons knallend nieuws. Het is niet aardig zich in een anders verlies te verheugen, dioch daar bet heele voetbalcompetitierad disar nu eenmaal om draait, glunder ik van genoegen nu ik be halve de 2-1 zege van onze jongens de nederlagen van onze naaste concurrenten verneem. Veracht diegene die hier leed vermaak achter zoekt 1 Ik kan mf o zoo goed verplaatsen in het kamp der tegen- partf. Als ik mf verheug, is zulks niet om het verlies der tegenpartijen doch zuiver en alleen om de winst die het de onzen brengt. Overigens ben ik overtuigd, dat deze gang van zaken nog lang niet de beslissing der competitie beteekent, verre van dat, m.i. zal juist nu pas de strfd ontbranden waarbf elke tegenpartf er een eer in zal stellen de onzen de sportieve voet dwars te zetten. De uitslagen der laatste weken, vooral die van j.l. Zondag, wfzen in die richting. Dat zal daar in Winschoten een felle kamp zfn geweest I Een voorproefje van hetgeen ons de nog resteerecde 10 wedstrfden (met, laten we hopen, een verlengstuk je) te wachten staat I Het recept voor die wedstrfden? Tempo, tempo mfne heeren, zonder daarbf de nauwkeurigheid van bet spel en het hoofd te verliezen. Play up boys! We wonnen weer. GEMENGD NIEUWS Een ontzettend ongeluk, waarbf twee menschenlevens te betreuren z|n, heeft Woensdagavond op den Frieicben straatweg plaats gehad. Op genoemden weg tusscben Noordhom en Niezfl liepen de 35-jarige mejuffrouw de Haan en baar dertienjarig dochtertje, wonende te Noordhorn. Beiden hadden de fiets aan de hand, daar een der rf wielen niet voorzien was van een lantaarn. Zf waren een oogenblik uit geweest om boodschappen te doen en keerden thans huiswaarts. Achter baar naderde een auto uit de richting Groningen, waarin zich bevond de heer Sennema, reiziger, wonende in Leeuwarden. Van de tegenovergestelde zfde naderde eveneens een auto. Nf scbfnt de beer Sennema door de lichten van den anderen wagen verblird te zfn geworden, met het gevolg, dat b| de wandelende dames niet zag en plotseling over baar been reed De gevolgen waren verscbrikkelfk. Moeder en dochter werden deerlfk verminkt onder den wagen weggehaald. Beiden moeten op slag dood zfn geweest. De auto-bestuurder was zeer onder den indruk van het gebeurde. Dfc andere auto, waardoor dit tragisch gebeuren plaats vond, is doorgereden. Men neemt alzoo aan, dat de chauffeur niets van bet ongeluk heeft bemerkt. De 18 jarige dienstbode M. Liebrand uit Silvolde is Dinsdag door de recherche te Apeldoorn gearresteerd wegens herhaalde brandstichting. Zaterdagavond omstreeks negen uur ont stond bi and in de woning van den beer A. Hoppener aan de Pascblaan te Apeldoorn, in welke woning een groot magaafn van dameskleeding enz. is gevestigd. De brand werd toen door een loopjongen tfdig ontdekt en men slaagde er in, bet vuur meester te worden. Tengevolge van het vete biuschwater was cr toch nog een geraamde schade van f 2400.—. De heer Hoppener meende, dat de brand te wften was aan onvoorzichtigheid van iemand van het personeel en waarschuwde niet de politie, hoewel toen door het thans gearresteerde dienstmeisje het vermoeden werd geuit, dat de loopjongen ds schuldige zon zfn. Dinsdagmorgen ontstond opnieuw brand in het groote pand. De heer Hoppener werd omstreeks zeven uur gewekt door het dienstmeisje, aangezien hf voor zaken naar Amsterdam moest. Terwfl hf zich op de slaapkamer bevond, hoorde bf beneden een belscb lawaai, dat afkomstig was van iemand, die waarschuwde, dat onder de toonbank de boel in brand stond. Met emmers water slaagde bf, geholpen door buren en cenige voorbfgangers, er in het begin van brand te onderdrukken. De dienstbode, die inmiddels weer haar bezig heden had hervat, liep tfdens den brand giliend en schreeuwend de straat op, waarbf zf luide te kennen gaf, dat zf geen brand kon zien. Vootbfgangers brachten haar weer naar de woning van den heer Hoppener terug en gaven haar te kennen, dat zf behulpzaam moest zfn bf het blusscben. Inmiddels was de brandweer en de politie gearriveerd. Eerstgenoemde kon inrukken, doch voor de politie en recherche ving de taak pas aan. Onmiddellf k werd een onder zoek ingesteld, waarbf ontdekt werd, dat ook in de keuken brand was gesticht. De gordfnen waren opgebrand, doch bf gebrek aan nieuw voedsel was het vuur gedoofd. Mede in verband met het feit, dat Zaterdag ook reeds brand was. uitge broken, werd door de recherche een uit gebreid onderzoek ingesteld en werden alle bewoners aan een scherp verboor onderworpen. Het dienstmeisje gaf verklaringen, welke op de schuld van den beer Hoppener zoudtn wften, doch de politie ontdekte tal van tegenstrfdigheden in haar verkla ringen, terwfl eenige kleinigheden zfn vermoeden versterkten, dat de dienstbode de schuldige zou zfn. Zf werd in verze kerde bewaring gesteld en op het politie bureau aan een scherp verboor onderworpen. Eindelfk bekende zf schuldig te zfn aan de uitgebroken branden. Dinsdagmiddag bekende het meisje ook schuldig te zfn aan den brand te Zeddam, waar ongeveer drie maanden geleden een boerderf met café van den heer Lammers, bf wien zf toen in dienst was, in vlammen opging. Men tastte omtrent de oorzaak in het duister, doch naar wordt vernomen, liepen er te Zeddam minder prettige ge ruchten omtrent den beer Lammers, die nu door de bekentenis van bet meisje volkomen is gerehabiliteerd. Zf was van 1 November af, dus pas vier dagen bf den beer Hoppener in be trekking, toen zf hier den eersten»brand stichtte. Het scbfnt dat het meisje ifdt aan'pyro- manie. Als reden waarom zf tot haar daden was gekomen, gaf zf op, dat ze het gedaan had „omdat ze zoo graag vlammen zag". Voor de rechtbank te Dordrecht heeft zich te verantwoorden gehad de expediteur E. v. P., wien ten laste was gelegd dat bf op 1 juli 1931 bad gelost 5714 L. bui- ieüiandsch gcdiauiiccru, zonder aai hf tn bet bezit was van een wettig vervoerbewf en zonder bewfs van buitenlandsche her komst, terwfl bf wist, dat van bet gedis tilleerd de accfns niet was betaald. Verder was hem ten laste gelegd, dat bf dit gedistilleerd in voorraad bad, zonder dat dit gedekt was door accfns-kwitantiën noch door vervoer- of geleibiljetten. Verd. gaf de feiten toe, doch verweerde zich met de mededeeling, dat bf in de veronderstelling was, dat er benzine in de vaten zat. Get. V., kommies, bad een monster genomen uit de bewuste vaten, die zwart waren geschilderd en waarop het woord „oll" voorkwam. Toen een der vaten werd geopend, rook getuige direct een sterke spiritus-lucht. Uit de getuigenverklaringen bleek verder, dat diegenen die bf bet vervoer van de vaten werkzaam waren geweest, voor het meerendeel niets van spiritus hadden gemerkt. Get. W. had met een ander de vaten overgeschilderd en was er zeker van, dat vera, wist, dat er spiritus in zat. Ook uit andere verklaringen bleek, dat verd. van een en ander op de hoogte moest zfn. De ontdoken accfns bedroeg f 24.136.20. De Rfksadvocaat mr. Vos was er van overtuigd, dat verd. zich aan het ten laste gelegde heeft schuldig gemaakt en eischte een geldboete van f 120.681. FEUILLETON (Nadruk verboden). 11) Laat mf dan tenminste een paar woorden otder uw brief scbrfven, waaruit hf kan opmaken, dat ik bem vertrouw" Hf dacht even na en knikte toen. „Gosd, goed, dos dat maar. Wacbt even, dan zal ik bem direct scbrfven. Ga zoo lang zitten." Hf schoof haar een stoel toe, zoodat ze van die plaats af zfn scbrfftafel niet kon overzien. Toen schreef hf aan Rüdiger Lersingen „Zeer geachte beer, Uw scbrfven heb ik ontvangen en juf frouw Bertram uw vraag voorgelegd. Ze verzoekt om een bedenktfd van drie dagen. Ik acht bet noodzakelfk, dat se dezen stap rfkelfk overweegt. Ook u sou ik aanraden nogmaals te overwegen, wat u doet en deel u nog mede, dat mfn pleeg dochter den naam beeft van een rijke erf gename te zfn, doch dat dat niet zoo is. Ze bezit slechts een klein vermogen, waarvan de renten juist toereikend zfn voor baar noodzakelfke behoeften. Wanneer u, on danks rfp beraad, tocb bf uw aanzoek blijft, komt u dan over drie dagen naar Lindenhof en doet u mfn nichtje zelf uw vraaj, u zult dan een beslissend antwoord ktfgen. Hoogachtend, Frasz Marlitz." Hf reikte Malve den brief. „Hier lees bem maar en schrijf zelf ook een paar woorden als je wilt. Maar je moogt je tot niets binden." Malve las. De brief was natuurlfk niet niet naar baar zin, maar ze kon niet ver hinderen, dat baar voogd bem wegzond. Zonder een woord van toestemming gaf ze bem baar oom, die aan zfn scbiffiafel was blfven zitten, weer terug. Ze merkte niet, dat bf den brief onder bet vioeiblad op zfn scbrfftafel schoof en omruilde met den brief, dien bf bet eerst geschreven bad. Hf schreef nu nog het adres van Ler singen op de enveloppe en stond op Voor Malve's oogeii stak bf den omgeruildsn brief in bet couvert, zonder dat te sluiten. Toen zei bf, een velletje papier voor baar zeer leggend. „Zoo, icbrff j| nu even." M*lve nam aan de scbrffiafei plaats, dacht een oogenblik na en scbreef toen snel „Wees niet boos, ik kon niet anders. Uwe Malve Bertram." Ze gai het papier aan baar oom. Hf (as bet met een eigenaardige, strakke uit drukking op zfn gezicht, maar zfn trekken ontspanden zich. Die woorden kon bf gerust bij zfn brief insluiten, ze bedierven niets, integendeel. Hf knikte Malve toe. „Zoo is bet goed, Malve, dat verpiiebt tot niets." En bf schoof bet velletje papier bf zfn brief in het couvert. Hf sioot den brief zorgvuldig en liet toen door zfn bediende den knecht roepen, die RUdigers Brief ge bracht bad en die Marlitz in de keuken bad laten wachten en iets had laten ge bruiken. Ia Malve's tegenwoordigheid gaf hf hem den brief voor den beer Lersingen, zonder dat Malve vermoedde, dat die brief een heel ander antwoord bevatte, dan ze juist bad gelezen. Toen de bode verdwenen was zei Mar litz tegen Malve „Ga nu maar weer naar tante Herta, ik beb te werken. En ik hoop voor je, dat Lersingen de proef doorstaat." Malve's oogen straalden. „Natuurlfk doorstaat hf die glanzend," zei ze vol vertrouwen, „en u zult tegen over bem uw excuses moeten maken, om dat u me gedwongen heeft bem daaraan te onderwerpen." „Dat zal ik graag doen, kindlief, vergeet niet, dat ik de plaats van je vader meet innemen." Malve fronste het voorhoofd. „Mfn vader zou anders hebben gedaan," zet ze zacht en verliet snel de kamer. Frans Marlitz keek baar met een eigen- aardigen blik na. „je zult je er tocb in moeten schikken, dat bf de proef niet doorstaat," zei hf in zichzelf. Hf ging weer aan zfn scbrfftafel zitten, baalde den verwisselden brief te voorschfn en verscheurde hem in kleine snippers, die hf in de pruilemand gooide. Toen begon bf te rekenen. Hf alleen wist, dat Malve Bertram reeds lang geen rfke etfjename meer was. Al jaren bad bf zich aan baar kapitaal vergrepen. Toen Malve drie jaar geleden bf bem in buis kwam stond hf, zonder dat iemand het vermoedde, voor den ondergang. Met Malve's geld had bf zich boven water ge houden. Malve zelf had niets geen ver stand van geldzaken, zf onderteekende zonder te lezen wat haar voogd baar voorlegde. Als ze geld noodlg had voor haar toilet of verdere uitgaven dan kreeg ze het van bem en dat was baar vol doende. Later had Marlitz door specu lative getracht, weer terug te winnen wat bf ontvreemd bad, maar bf bad met zfn speculaties geen geluk, inplaats van te winnen, verloor hf boe langer hoe meer. Zoo raakte hf ieder jaar meer in het nauw en zfn speculaties werden hoe lan ger hoe gewaagder. Hf verloor zfn ze kerheid en wat bf ook ondernam, alles mislukte hem en daarmede werd zfn angst voor ontdekking grooter. Malve's meer derjarigheid naderde boe langer boe meer, wat zou er gebeuren, als bij baar rekening en verantwoording moest doen Maar als een speler, die zfn bezinning kwf t is, hoopte bf nog steeds vóór Malve's een en twintigsten verjaardag een slag te kunnen slaan, die bem uit den nood hielp. En bet was ook boog tfdl Daarbf moest bf echter alles wat nog van Malve's vermogen overgebleven was op één kaart zetten. Lindenhof moest tot de waarde van de laatste korenaar verpand worden om geld in handen te krfgen en dan zou hf een laatsten strfd voeren, die bem de overwinning moest brengen of den dood. Malve bad haar tante opgezocht, die met haar naaiwerk bf bet raam zat. De nog steeds knappe, doch een weinig bekrompen vrouw, was een van die vrouwen, die de mannen zich niet verwaardigen in bun financieele zorgen te doen deelen en die daar ook heel tevreden mse zfn. Ze ver moedde dan ook niets van het onheil dat boven baar hoofd samen trok. Toen Malve binnen kwam keek ze van haar werk op. „Wat wilde oom van Je, Malve?" „We hadden iets ie bespteken, tante." „Iets gewichtigs Een lichte, blos steeg Malve naar bef gezicht. „Mfnbeer Lersingen heeft oom Frans om mfn hand gevraagd." Dat interesseerde mevrouw Herta na- tuuflfk bf zonder. „Heusch Nu, dat heb ik al lang zien aankomen. Hf bad voor niemand oogen dan voor jou. Een interessante, knappe man, echt iemand om van te houden. En bf zal je ook wel niet onverschillig zfn of bevalt mfnbeer van der Straaten je beter? Dat is ook een aardige man." Malve ging tegenover haar zitten. „Ik houd vaq mfnhser Lersingen, tante." „Nu dan is aiies in orde en kunnen we de verloving vieren." „ja, ik hoop gauw." „je zegt dat zoo onzeker. Heb je hein dan niet je jawoord gegeven „Neen, ik mocht nog niet. Oom Frana betwf felt of bf me wel uit liefde tot vrouw heeft gevraagd. Hf is bang, dat hf me alleen om mfn geid vraagt." Mevrouw Herta maakte een afwerende beweging. „Dan had hf zfn oogen maar eena moeten zien, als bf je aankeek. Oom is altfd zoo bang en wantrouwig, als iemand werk van je maakt. Het ging net zoo, toen onze dochters verloofd zouden raken. In iedereen ziet hf iemand, die op het geid ioert. Lieve hemel, en bf ons was toch heusch niet veel te halen. Bf jou is het wat anders, je bent heel rf k, maar als oom wil wachten tot er iemand komt, die dat r.iet prettig vindt, kan je een oude jonge juffrouw worden. Mfnbeer Lersingen be hoeft nu toch niet dadelfk als iemand be schouwd te worden, die op je geld afkomt, wanneer bf het prettig vindt, dat zfn aan staande vrouw iets meebrengt. Hf is zelf niet rf k en het is dus natuurlfk aangenaam voor hem, als bf een rfke vrouw krfgt. Dat is toch heel verstandig van hem. Hf houdt tóch van je." Het was eigenaardig, dat, waar de woorden van haar voogd over Lersingen, iangs haar been waren gegleden, betgeen baar tante zei, haar hinderde. „Denkt u dan ook, tante, dat mfnheer Lersingen me niet zou gevraagd hebben, als ik niet rf k was vroeg ze zacht. (Wordt vervolgd),

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


Nieuws- en Advertentieblad, Sappemeer nl | 1933 | | pagina 1