R
JONG
De grote verleiding
De nieuwe Posttarieven.
DE DALENDE GEBOORTECIJFERS.
SNEEUWKLOKJES - LENTEKLOKJES
Een vorst die zich Siet
verzekeren
DERDE BLAD behoorende bij het NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD, uitgave Fa, J. G. DIJKHUIS Sappemeer. ZATERDAG 1 April1939
Coöp, Veilingsvereeniging
„Hoogezand-Sappemeer"
BIOSCOOP HOOGEZAND.
RadiocentraleHgz,-Spm.
i
Men wijst er wel eens op, dat de groo-
te kracht der z.g. autoritaire staten in
de toekomst is, de zeer lage geboorte
cijfers in Frankrijk en Engeland en de
stijgende cijfers in eigen land.
Volgens publicatie van prof. Methorst
in de „Tel." van Zaterdagavond waren
de bevolkingscijfers over 1937 in de voor
naamste Europeesche landen als volgt:
LEVENDGEBORENEN
per 1000 der gemidddelde bevolking.
Landen: 1931 1932
Nederland 22.2 22.0
België 18.4 17.8
Frankrijk 17.5 17.3
Italië 24.9 23.8
Zwitserland 16.7 16.7
Duitschland 16.0 15.1
Engeland en Wales... 15.8 15.3
Denemarken 18.0 18.0
Zweden 14.8 14.5
Noorwegen 16.3 16.0
Men ziet Zweden, Frankrijk en Enge
land staan onder aan op de lijst.
Trouwens ook in ons land gaan we
snel achteruit en alleen dank zij ons zeer
laag sterftecijfer hebben we nog een be-
1933 1934
20.8 20.7
16.6 16.2
16.2 16.2
23.7 23.4
16.4 16.2
14.7
14.4
17.3
13.7
14.8
18.0
14.8
17.8
13.7
14.6
1935
20.2
15.5
15.3
.23.3
16.0
18.9
14.7
17.7
13.8
14.4
1936
20.2
15.4
15.0
)22j4
15.6
19.0
14.8
17.8
14.2
14.8
1937
19.8
15.3
14.7
22.7
15.0
18.8
14.9
18.0
14.3
15.3
langrijk bevolkingsoverschot per jaar.
Maar ook deze cijfers voor Frankrijk
en Engeland weinig gunstig.
De sterftecijfers, voor deze Europeesche
landen zijn nl. als volgt:
OVERLEDENEN
per 1000 der gemiddelde bevolking.
Landen: 1931 1932
Nederland 9.6 9.0
België 13.4 13.3
Frankrijk 16.2 15.8
Italië 14.8 14.7
Zwitserland 12.1 12.1
Duitschland 11.2 10.8
Engeland en Wales 12.3 12.0
Denemarken 11.4 11.0
Zweden 12.5 11.6
Noorwegen 10.9 10.6
Voor Nederland is het sterftecijfer in
1938 nog weer gunstiger geworden, n.l.
8.5, waarmee wij verre onder aan de lijst
staan. Dank zij ons klimaat en de goede
sociale toestanden, vooral op gebied van
woningbouw hebben wij in Nederland
een zeer laag sterftecijfer bereikt.
Frankrijk heeft reeds een eeuw lang
een dalend geboortecijfer en heeft dus
reeds lang de toestand bereikt, welke
ook andere landen vermoedelijk in de
toekomst zullen gaan bereiken n.l. een
in verhouding tot de lagere leeftijdsklas
sen intensievere bezetting der allerhoog
ste leeftijdsgroepen, waardoor het alge-
meene sterftecijfer ongunstig beïnvloed
wordt.
Maar de vraag waar het voor Frank
rijk op dit oogenblik op aankomt, is nl.
deze: Is dit land reeds in een toestand,
waarin mogelijk elk land op de duur bij
een voortgaand dalend geboortecijfer ko
men aal n.l. dat ten gevolge van een ver
schuiving van de bezetting der lagere
leeftijdsklassen naar de hoogere leeftijds
klassen het algemeene sterftecijfer moet
stijgen ook al blijft de hygiënische toe
stand gunstig?
Prof. Methorst gelooft aan de hand
van nadere cijfers, dat dit moet worden
betwijfeld, aangezien de sterftecijfers
1933
8.8
13.3
15.8
13.7
11.4
11.2
12.3
10.6
11.2
10.2
1934
8.4
12.3
15.1
13.3
11.3
10.9
11.8
10.4
11.2
9.9
1935
8.7
12.9
15.7
13.9
12.1
11.8
11.7
11.1
11.7
10.3
1936
8.8
12.9
15.3
14.7
11.4
11.8
12.1
11.0
12.0
10.4
1937
13.1
15.0
14.9
11.3
12.7
12.4
10.8
12.0
10.4
onder alle leeftijden in Frankrijk en ook
in België hoog zijn.
Trouwens ook in Italië stijgt het sterf
tecijfer vooral onder de kinderen, dat
daar is geklommen tot 5.
De voortdurende hoogere eischen, die
o.m. de bewapening in tal van landen
eischt en welke ten koste gaat van de
sociale toestanden, stimuleert het sterfte
cijfer.
In verschillende landen zijn o.m. door
de geweldige militaire lasten, de krot
woningen weer in eere, de bestrijding
der tuberculose blijft achterwege, maat
regelen tot bestrijding der zuigelingen
sterfte worden niet meer genomen.
Zeer waarschijnlijk moet ook daaraan
de nieuwe stijging van het sterftecijfer
in Duitschland geweten worden, Trou
wens ook in Italië stijgt het sterftecijfer
in de laatste jaren niet onbelangrijk.
Zoo werkt de krankzinnige bewape
ningswedstrijd direct en indirect mee
aan de zelfmoord der volkeren.
En dan kondigde Mussolini Zondag nog
aan, dat Italië nog verder zijn bewape
ning zal uitbreiden, al moet dit gepaard
gaan met een afbraak van het burger
lijk maatschappelijk leven.
Arme verdwaasde wereld.
te SAPPEMEER.
In de onder voorzitterschap van den
heer G. Boer gehouden algemeene ver
gadering van de leden der Coöp. Veilings-
vereen. „Hoogezand—Bappemeer" wees
deze er in zijn openingsrede op, dat de
verbetering van de conjunctuur, die
oogenschijnlijk in 1937 was ingetreden,
zich in 1938 niet heeft voortgezet. De
omzet der Vereeniging bedroeg in 1938
f 494.875.27 of wel practisch evenveel als
in 1937. Neemt men nu in aanmerking,
dat door vestiging van jonge kweekers
eenige uitbreiding heeft plaats gehad,
dan ligt de gevolgtrekking voor de hand,
dat de intensiveering van de bedrijfsvoe
ring in 1938 den tuinbouw geen voordeel
heeft gebracht. Dat eenige intensivee
ring heeft plaats gehad kan worden af
geleid uit de omstandigheid, dat bij on
gewijzigde contractloonen het totale
looneijfer voor de Tuinbouwonderlinge
met ongeveer vijf procent is gestegen.
Tegenover dezen ongunstigen gang van
zaken staat als gunstige factor, een wat
hooger steunbedrag.
Door den hevigen vorst van dezen
winter is zeer veel plant-materiaal ver
loren gegaan, waardoor de aanvoeren in
het komende seizoen kleiner zullen wor
den. Bij dezen tegenslag moet erop gewe
zen worden, dat de naaste toekomst er
voor den export van tuinbouwproducten
niet rooskleurig uitziet. Ons land is van
nature aangewezen op uitvoer van tuin
bouwproducten naar de omringende lan
den, wier behoeften aan deze producten
nog groot genoeg zijn, xnaar de kunstma
tige belemmeringen van den uitvoer ma
ken de positie van den tuinbouw wel erg
moeilijk. Het is met het oog hierop, dat
het Centrale Bestuur in Den Haag ver
gaande machtigingen vraagt.
De rekening en verantwoording over
het afgeloopen jaar werden goedgekeurd.
Deze sluit met f 36.508.14 met als saldo
op nieuwe rekening f 6.868.91, waaruit te
betalen aan het Centraal Bureau der
Veilingenheffing ad f 4.948.75 (1 van
den omzet). Verschillende activa zijn
thans op f 1— afgeschreven. Voor het
komende jaar werden benoemd tot leden
der financieele commissie de heeren J.
Leegstra, J. H. Venema en H. Olthof. Her
kozen werden als bestuursleden de hee
ren B. van der Schoot en J. Miedema en
als leden van 't Dagelijksch Bestuur de
heeren P. Bekius en H. H. Geïing, met
als plaatsvervanger de heer J. Miedema.
Het entréegeld voor nieuwe leden werd
wederom op f 10.— vastgesteld.
De begrooting voor het jaar 1939 werd
ongewijzigd goedgekeurd Het eindcijfer
is f 30.055—
Het percentage voor vëilingkosten werd
wederom bepaald op vier. Het bestuur
werd gemachtigd tot het nemen van al
le maatregelen, die in verband met den
afzet der producten door het Centrale
Bestuur zullen worden gevraagd en tot
het verstrekken van de bijdrage aan het
ingestelde fonds ter bevordering van den
afzet.
Bij de rondvraag werden nog enkele
andere huishoudelijke zaken behandeld,
waarna de voorzitter; de vergadering sloot
met een woord vs«i dank voor de op
komst. De vergadering was niet heel
druk bezocht.
„ROBIN HOOD".
Indrukwekkende massa-scènes;
een uitstekende dialoog; roman
tische momenten,; schril realis
me; typische humor.
Naast de film „Sneeuwwitje" is er de
laatste tijd wellicht geen film geprodu
ceerd, die bij haar publicatie zoozeer be
sproken werd als dit meesterwerk van
Warner Bross, de „Robin Hood" film. De
reden hiervan dient voornamelijk gezocht
te worden in het feit, dat dit een der
zeer schaarsche, geheel in kleurenprocé-
de uitgevoerde rolprenten is. Zij heeft
voorgangsters gehad, kortere allen, die
ook in kleuren waren „opgenomen", maar
die zich bezondigden aan het euvel van
het teveel: een te ruim gebruik van kleu
ren was oorzaak dat zij hun doel voorbij
schoten. Buitendien liet de natuurgetrou
we weergave, juist door dat te veel, nog
al iets te wenschen over; deze bei
de factoren waren oorzaak, dat deze eer
ste filmen, in kleuren opgenomen, ver
moeiend waren voor den toeschouwer,
soms zelfs bepaald hinderlijk. Met het
voortschrijden echter van de techniek is
men er in geslaagd die natuurgetrouw
heid in de kleurenweergave steeds meer
te benaderen. En ik meen niet te veel te
beweren, wanneer ik hier zeg, dat de
kleur in de film ook een filmische ver
rijking gaat worden. Zeker, ik wil het
niet ontkennen, in den beginne staat
men er ietwat onwennig tegenover; men
is er nog niet op ingesteld dit beeld in
kleuren gemakkelijk te verwerken. Maar
was dat ook niet het geval, toen de spre
kende film haar intrede deed? En hoe
gauw is men er niet aan gewend geraakt.
Met de kleuren-film zal dat wellicht pre
cies eender gaan, al zal het terrein, dat
zij bestrijken gaat, wel iets meer afgeba
kend blijken te zijn.
Hiermede heb ik reeds de eerste bijzon
dere eigenschap van de rolprent van deze
week belicht; haar zuivere en in gepaste
mate aangewende kleuren rijkdom, die
een natuur getrouwe weergave zeer, zeer
dicht benadert.
Maar „Robin Hood" heeft meer eigen
schappen, die haar uit doen gaan boven
haar gewone soortgenooten. Hoe somptie-
eus en grootsch de ensceneering ook mo
ge zijn, hoe imponeerend en meesterlijk
geregisseerd de massa-scènes ook mogen
zijn, en dat is alles het geval in deze
rolprent wanneer de bezetting der
hoofdrollen niet aan prima krachten is
toevertrouwd, zal dat alles vergeefsch
zijn. Maar ook hierin munt „Robin Hood"
uit. De hoofdrol wordt vertolkt door Errol
Flyn, hier bekend uit filmen als „Kapi
tein Blood", „Prins en Edelknaap" en de
Al woont U vlak bij een fabriek,
Of bij generatoren,
Al tracht een ander instrument
Uw radio te storen,
Al zit Uw buurman's hondenhok
Vol Mexicaansche honden,
U bent per draad, (dat is 'tgeheim)
Met het „kantoor" verbonden.
Wat of dus in Uw buurt gebeurt,
Zelfs 't ergste genereeren,
En hoe onrustig ook de lucht,
't Kan Uw ontvangst nóóit deren.
Clinge Doorenbos.
„Charge van de lichte Brigade". De ver
schillende creaties van helden, door hem
in bovengnoemde filmen gegeven, maak
ten hem tot den aangewezen acteur om
de rol van den Engelschen ridder te spe
len, die in adembenemende avonturen
wordt gewikkeld. Het is een lust dezen
Hood te volgen in zijn buitengewoon
spannende avonturen; bij te wonen den
voortdurenden, door hem gestreden strijd
op leven en dood; te zien hoe hij zich
op alle wapens een ware meester toont;
te ervaren hoe hij steeds aan gevaren
ontsnapt. Het is een genot te zien dat
zuivere snel van Flyn in de scènes met
de jeugdige burchtvrouw Marian uit
stekend gespeeld door Olivia de Havil-
landde waar hij blijk geeft dat zijn
hart openstaat voor de liefde en te er
varen hoe hij het voorwerp van zijn lief
de weet te verdedigen.
En wanneer men daarbij dan voegt de
uitmuntend in elkaar gezette massa
scènes, waarop ik boven terloops reeds
wees; de gelukkig getroffen muzikale il
lustratie, die handeling en gemoedsstem
ming onderstreept en accentueert; het
vlotte tempo, dat de aandacht voor de
avonturen steeds gespannen doet hou
den; dan heeft men alle factoren opge
somd, die deze film maken tot een boei
end en grootsch filmwerk, dat den bezoe
ker levendig interesseert,
„DE BRUID MET VACANTIE".
De vermakelijke geschiedenis van een
provinciaal onderwijzeresje, dat Europa
wilde leeren kennen en tusschen een
boevenbende verzeild raakte; een vroo-
lijke en spannende amusements-film
Op heden 1 April.
Gelijk men weet worden met ingang
van heden 1 April enkele posttarieven
verlaagd.
Dan zullen de volgende tarieven gel
den:
Interlocaal brief tarief: tot 20 gr. 5 ct.
20 tot 200 gr. 10 Ct„ 200—500 gr. 15 Ct„
500—1000 gr. 20 ct., 1000—1500 gr. 25 ct.,
1500—2000 gr. 30 ct.
Locaal brief tarief: tot 20 gr. 3 ct.;
20—100 gr. 6 ct., 100,200 gr. 10 ct., daar
boven als interlocaal.
Aanteekenrecht: 10 ct. extra.
Interlocale briefkaarten; 3 ct. port,
formulier kosteloos.
Locale briefkaarten: 2 ct. port, formu
lier kosteloos.
Drukwerktarief: tot 50 gr. V/2 ct per
50 gr., 500—750 gr. 17y2 ct., 750—1000 gr.
20 ct., elke 500 gr. meer 5 ct. meer.
door Jan van Leeuwen.
Peter was na schooltijd weer langs „Elck
wat wils" gelopen. En weer had hij naar
die prachtige verfdoos gekeken. Er lagen
heel veel mooie dingen in de winkel, maar
Peter had alleen maar ogen voor de verf
doos. Wat zou hij die goed kunnen gebrui
ken. Hij had juist een paar nieuwe dingen
voor zijn kamer gemaakt met de figuur
zaag en hij had er al over nagedacht, hoe
hij ze moest verven. Alleen jammer, dat hij
bijna geen verf meer had en de paar tube
tjes, die er nog waren, kon hij niet meer
gebruiken, omdat de verf erin oud en hard
was geworden. En juist toen had hij die
prachtige verfdoos gezien. Als hij geld ge
noeg had in zijn spaarpot, moest hij die
doos eigenlijk maar kopen. Hij had op zijn
verjaardag ook nog wat gekregen en vader
had toen gezegd: „Als je nu iets ziet, dat je
héél graag wilt hebben, moet je dat maar
kopen." Maar tot nu toe waren er zoveel
dingen geweest, die hij graag wilde heb
ben, dat Peter nog niet had kunnen be
sluiten, wat hij zou kopen. En nu opeens
wist hij het: „Die verfdoos kon hij beter
gebruiken dan iets anders en dat zou vader
ook vast leuk vinden."
Hoeveel er in de spaarpot zat.
Hij liep vlug door om thuis zijn geld na
te kunnen tellen. Hij zou er niet ver vanaf
zijn, misschien had hij zelfs nog wel geld
teveel, want hij had de laatste tijd telkens
een cent of een paar centen in de spaarpot
gedaan. Met het geld van zijn verjaardag
erbij had hij nu vast al wel 1 gulden 60
cent, want zoveel kostte de verfdoos.
Maar toen hij thuiskwam en zijn spaar
pot open deed, viel de inhoud lelijk tegen.
Hij telde het t,vee keer over en zag toen,
dat hij nog maar 1 gulden en 15 cent had.
Dus 45 cent te weinig! En dat terwijl hij
gedacht had, dat hij geld teveel had!
'"Peter was meteen in een heel slecht hu
meur door die tegenslag. Hij had er al zo
op gerekend, dat hij die verfdoos kon gaan
kopen. Hij telde het geld nog wel drie keer
over, maar dat hielp allemaal niets. Al zou
hij het twintig keer tellen, er zaten maar
1 gulden en 15 cent in de spaarpot. Nu
moest hij nog een flinke tijd wachten, voor
hij de verfdoos kon kopen en al die tijd
moesten de dingen voor zijn kamer blijven
liggen.
Een uurtje later riep moeder hem. „Hier
Peter, breng jij deze schoenen even naar
den schoenmaker en haal dan meteen het
paar terug, dat je gisteren hebt gebracht.
Hieronder moet hij nieuwe hakken zetten.
Ik denk, dat de zolen weer 1 gulden 10
kosten, net als de vorige keer. Ga maar
gauw en pas op, dat je het geld niet ver
liest, want ik heb niet anders dan twee
gulden."
Peter ging met de schoenen onder zijn
arm de deur uit. De schoenmaker woonde
aan het eind van het dorp en hij moest
eerst weer langs „Elck wat wils". Hij bleef
weer voor de etalage staan en keek naar
de verfdoos. Wat was het toch jammer, dat
hij hem nu nog niet kon kopen. Tegen de
tijd, dat hij die 45 cent erbij had gekregen,
was de verfdoos misschien al verkocht. Dat
zou wel heel erg zijn. Hij had zich nu al
zoveel van de nieuwe verfdoos voorgesteld.
Hij keek eens naar de twee gulden, die
moeder hem had meegegeven. Moeder had
gezegd, dat de zolen maar 1 gulden en 10
cent zouden kosten, dus hij had 90 cent te
veel. Maar nee, wat moest hij met dat geld
doen! Hij moest nu maar eerst gauw naar
den schoenmaker gaan.
Bij den schoenmaker.
Bij den schoenmaker gaf hij de schoenen
af en vroeg of het paar van gisteren al
klaar was. Ja, het was klaar, hij kon ze
meenemen. „Hoeveel kost dat"? „1 gul
den 10", zei de schoenmaker, haalde geld
uit zijn zak en drukte het Peter in de hand.
Even later stond Peter weer op straat, met
de schoenen, die gemaakt waren. Peter
keek naar het geld, dat hij van den schoen
maker had teruggekregen en toen zag hij
ineens, dat hij teveel geld had. De schoen
maker had zich zeker vergist. Hij had 1
gulden en 10 cent teruggegeven inplaats
van dat bedrag van de twee gulden af te
houden en 90 cent terug te geven. Dat was
zeker in de haast gebeurd.
Nu had hij dus 20 cent teveel bij zich.
Hij wilde al omkeren en het geld terug
brengen, toen hij opeens aan de verfdoos
dacht. 20 cent. Als hij die 20 cent nu eens
stilletjes in zijn spaarpot stopte, zou nie
mand er iets van merken en dan hoefde
hij nog maar 25 cent erbij te verdienen,
voor hij de verfdoos kon kopen.
Peter kreeg er een kleur van. 25 cent,
dat was niet zo moeilijk bij elkaar te krij
gen, als hij een paar boodschappen voor
moeder deed en als hij de tuin opknapte
voor vader. Dan kon hij toch nog gauw de
verfdoos kopen. Maar.... ergens diep in
hem zei een stem, dat het heel lelijk was,
wat hij wilde doen. Maar het was zo erg
verleidelijk!
Hij stond nog steeds op dezelfde plaats,
midden in de straat en hij keek naar het
geld in zijn hand. Maar toen opeens zette
hij het op een lopen en holde terug naar
den schoenmaker. Dat wilde hij niet, hij
wilde niet iets kopen van geld, waar hij op
een oneerlijke manier aan was gekomen.
Hij zou er altijd aan moeten denken, als hij
de verfdoos gebruikte en dan zou hij er
ook nooit plezier van hebben. Hij wilde
niet oneerlijk zijn, dan kocht hij nog maar
geen verfdoos, dan wachtte hij nog maar
even.
Hijgend kwam hij bij den schoenmaker
binnenvallen. „U hebtu hebt me teveel
geld teruggegeven", zei hij vlug. „Ik hoef
maar 90 cent terug te hebben!"
Wat de schoenmaker zei.
Nu zag de schoenmaker het ook. „Ja,
jongen, je hebt gelijk", zei hij. „Dank je
wel, dat je het komt terug brengen. Ik heb
me vergist. Zorg, dat je zo blijft, m'n jon
gen, dan zal je een flinke vent worden la
ter."
Peter had nog steeds een kleur en hij
wilde alweer uit de winkel gaan, toen de
schoenmaker hem terug riep en hem iets
in de hand stopte. „Hier, neem dat maar
mee."
Toen Peter weer buiten stond, zag hij,
dat de schoenmaker hem een dubbeltje had
gegeven. Nu schaamde hij zich nog meer.
dat hij bijna had gestolen, want het was
precies hetzelfde geweest, als wanneer hij
het geld had gestolen. Gelukkig, dat hij het
niet had gedaan! Hij was daar toch te eer
lijk voor. Hij wilde nooit in zijn leven iets
oneerlijks doen. Hij zou proberen om later
een flinke vent te worden, zoals de schoen
maker had gezegd.
En fluitend kwam Peter thuis. Hjj gaf
door Lies Helgers.
Wat zijn dat voor mooie bloemen?
Ik heb ze nog nooit gezien!
Zus, zeg, mag ik ermee spelen?
Zijn het belletjes misschien?
Broertje, nee, het zijn sneeuwklokje»,
Wit als sneeuw en o, zo teer! j
Weet je wat die klokjes zeggen? f
Kijk, de lente is er weer!
zijn moeder eens een flinke zoen en ging
toen zingend naar zijn kamertje om te wer
ken. Moeder keek hem lachend na. „Hoe
komt die jongen opeens zo vrolijk", dacht
ze en even later merkte ze, dat haar zoon
haar met zijn vrolijkheid had aangestoken
en dat ze zelf ook aan het neuriën was.
Een levensverzekeringmaatschappij in
Zuid Afrika vertelde, dat de negers er al
meer en meer toe komen om zich te laten
verzekeren. Vooral zijn hef natuurlijk de
rijke negers, die dat doen. Daarbij kwam
de maatschappij voor de meest wonderlij
ke gevallen te staan.
Zo was er een negervorst, die zich liet
verzekeren. Hij had met de maatschappij
overeengekomen, dat hij voor die verzeke
ring 5000 pond sterling zou betalen. Ze
spraken ook een bepaalde manier af om het
geld te betalen. De negervorst zou namelijk
een aantal aandelen van een grote goud
mijn op naam van de maatschappij zetten.
Maar na enige tijd scheen hij toch niet veel
voor deze manier van betalen te voelen en
hij zond een afgezant naar de verzekering
maatschappij om een ander voorstel te
doen. De vorst gaf de maatschappij.... 16
vrouwen en wilde op deze manier zijn
schuld afbetalen. Toen de verzekeringmaat
schappij antwoordde, dat negervrouwen
geen middel van betalen waren, zei de
vorst, dat 1 vrouw.10 ossen waard was
en dat 16 vrouwen dus gelijk waren aan
160 ossen. Het was dus zelfs heel voordelig
voor de maatschappij!
Maar jammer genoeg voor den vorst, wil
de de maatschappij dit niet aannemen en
moest hij toch nog de aandelen geven. Hij
kon zich niet indenken, dat bij ons nooit
vrouwen verkocht kunnen worden!
